door Peter Donk
SLIEDRECHT – Wat weten we van kunst in Sliedrecht? Of beter misschien…wat weten we niet? Sliedrecht24 belicht elke zondag in juli en augustus 2020 het verhaal achter een kunstwerk of object in Sliedrecht onder het motto ‘Kunst in Sliedrecht’. Het zijn soms kunstwerken die opvallen en aan de straatkant staan. Anderen zijn ‘weggestopt’ in parken of staan tussen bebouwing of in een plantsoen. In deze zevende aflevering op zondag 16 augustus 2020 aandacht voor het kunstwerk ‘Geborgenheid’ aan de Lijsterweg gemaakt door Johan van Hoof uit Mierlo, in Brabant.
Kunstwerk ‘Geborgenheid’. Het Ding werd het bij de onthulling in mei 2002 genoemd, maar ook de Naald en de Piek en enkele afleidingen daarvan. (Foto Hans van der Aa / Sliedrecht24)
In het toenmalige bewonersblad De Brug, voor toen nog ‘Drechtstreek’ en Sleijeborgh, schreef Ger de Widt in juli 2012 een stuk geschreven over het kunstwerk en het ontstaan daarvan. We gaan terug naar de jaren zeventig in de vorige eeuw. Woningbouwvereniging De Waert was in 1968 /1969 begonnen op de vijf en tienhoogflats centraal de tv-ontvangst voor woningen te regelen. Onder druk van o.a. de gemeente Sliedrecht werd het mogelijk gemaakt heel Sliedrecht op het centrale antennesysteem aan te sluiten. Er werd in 1972 /1973 gezocht naar een goede plaats voor alle antennes. Dat werd de serviceflat, vanwege zijn hoogte en ligging.
Geschenk
De Waert richtte in 1982 een stichting op, die de verdere exploitatie ging verzorgen. Na de verkoop in 1995 aan Eneco werd de stichting omgezet in de bestaande stichting De Kaai, die met de opbrengst zich inzet voor maatschappelijke doeleinden en nog jaarlijks bijdragen verstrekt aan projecten. Na fusies en overnames was het UPC, die Sliedrecht via het tussenstation Drechtstreek van tv-signaal voorzag. Na aanleg van nieuwe bekabeling in het dorp werd het tussenstation opgeheven. “Het verwachte moment kwam en UPC liet weten, dat de zenders op en achter de Drechtstreek verwijderd zouden worden. In diezelfde tijd liep ook de renovatie van de algemene ruimten in Drechtstreek op zijn eind. Het was aanleiding voor de Stichting de Kaai contact met hen op te nemen om de jaren lange samenwerking en de functie die de Stichting Drechtstreek voor de televisie-ontvangst in Sliedrecht innam, te laten uitkomen in een geschenk in de vorm van een kunstwerk. Ook het afsluiten van een deel van de renovatie kon daar goed aangekoppeld worden”, schrijft De Widt in de zomer van 2012.
Eerste schetsen
Er werd volgens De Widt contact gelegd met de beeldend kunstenaar Johan van Hoof uit Mierlo, die al diverse buitenkunstwerken op zijn naam had staan. In het eerste gesprek met mevr. Kivits en De Widt, werd hem uitgelegd wat de functie van het gebouw was. De doelstelling en de inzichten van de stichting en wie er wonen in de Serviceflat, zoals de naam toen nog was. De Widt: “Hij vertrok en zou er over nadenken. Er werd nog wat nagepraat en de telefoon ging al. Johan kon nooit verder zijn geweest dan Hardinxveld-Giessendam of hij meldde, dat hij het wist. Er werd een nieuwe afspraak gemaakt. Met enkele schetsen maar vooral met zijn verhaal probeerde hij ons te overtuigen. De weergave daarvan kwam ongeveer op het volgende neer. De mensen die in de flat wonen komen van elders. Vanuit een omgeving waar zij zich goed voelden, maar door allerlei omstandigheden de keuze hebben moeten maken naar een serviceflat te verhuizen, waar zij in een nieuwe omgeving en met nieuwe mensen weer een goede invulling geven aan hun leven.”
Veilig en beschut
Nu de vertaling naar het kunstwerk. De tulp staat in een bloembollenveld tussen vele andere soorten en kleuren tulpen. Maar eens zal de bol ook elders gepoot worden om daar zijn fleur weer te geven. Zie nu die bloembol als een (nieuwe) bewoner, gestopt in nieuwe aarde op een andere plaats en kan daar weer tot bloei komen (het donker- bruine deel van het kunstwerk). De steel wordt langer maar de kelk moet de bewoner zelf nog ontwikkelen in zijn nieuwe woonomgeving, die zet ik er niet op. De naam die bij het kunstwerk past is Geborgenheid. De bol voelt zich veilig en beschut in de nieuwe aarde, evenals de bewoners in de Serviceflat Drechtstreek. De Widt: “Wij vroegen Van Hoof de schetsen verder uit te werken en de kosten te berekenen. Van onze kant ging er gepraat worden met het bestuur en stichting de Kaai, die ons de middelen beschikbaar ging stellen. Uiteindelijk werd de keuze gemaakt en de opdracht verstrekt. Overleg met de gemeente, het kunstwerk staat op gemeentegrond, aanvragen bouwvergunning, voorbereidende werken en de plaatsing.”
Geheel andere uitleg
Woensdag 29 mei 2002 was de onthulling van het kunstwerk. “Leuk was het om op die dag een geheel andere uitleg te horen. Het kunstwerk omvat vier zuilen, die enerzijds een groeivorm omsluiten en anderzijds van toepassing zijn op het wonen en werken in de serviceflat. In een nieuwe omgeving, een nieuw huis betrekken om een nieuw leven te beginnen. De vierde zuil verbeeldt de realisatie dankzij de stichting de Kaai. Zo verscheen het in de plaatselijke krant. Ik geef toch de voorkeur aan het tulpverhaal van Johan van Hoof, al is dat niet zo bekend. Zo mag een ieder, bewoner en voorbijganger zijn eigen gedachten over het kunstwerk ‘Geborgenheid’ hebben”, aldus De Widt.
Dank aan Ger de Widt voor de informatie. Dit artikel verdient mogelijk nog een extra aanvulling. Weet je meer over (de komst van) het kunstwerk, de plaats of een anekdote? Schroom niet en plaats jouw reactie onder dit bericht.
In deze serie verschenen ook de volgende artikelen:
– Zomerthema: ‘Kunst in Sliedrecht’, standbeeld Jan Boer
– Zomerthema: ‘Kunst in Sliedrecht’, standbeeld de Baggeraar
– Zomerthema: ‘Kunst in Sliedrecht’, kunstwerk Geloof/Hoop/Liefde
– Zomerthema: ‘Kunst in Sliedrecht’, de Bouwvakker
– Zomerthema: ‘Kunst in Sliedrecht’, kunstwerk Lelie
– Zomerthema: ‘Kunst in Sliedrecht’, kunstwerk ‘Beweging van water’