SLIEDRECHT – Sliedrecht24 kijkt in juli en augustus terug op een aantal historische feiten, gebeurtenissen, die zich in Sliedrecht hebben afgespeeld of zaken waarmee het dorp aan de Merwede op de kaart werd gezet. In samenwerking met de Historische Vereniging Sliedrecht. Oud-nieuws dus, maar wel zaken die herinneringen oproepen, verhalen die nog worden verteld. Sliedrecht24 gaat terug naar toen. Vandaag: het treinongeluk.
De treinramp bij Sliedrecht nabij het station ging de Nederlandse geschiedenisboeken in. Er waren 18 doden en 61 gewonden te betreuren. (Archieffoto via Historische Vereniging Sliedrecht)
Volgend jaar is het 75 jaar geleden dat Sliedrecht werd opgeschrikt door een treinongeluk, dat later de geschiedenis in zou gaan als één van de grootste treinrampen uit de Nederlandse geschiedenis na Harmelen, Weesp en Schiedam. Van het ongeluk bestaan nog verschillende foto’s die in het bezit zijn van Sliedrecht24.
Werklieden
We gaan terug naar de tijd dat Nederland in oorlog was. Om precies te zijn naar vrijdagavond 27 november 1942. Vanaf het station Leerdam vertrekt een werktrein naar Dordrecht getrokken door een stoomlocomotief. Het is avond en donker. In de trein zitten hoofdzakelijk grondwerkers. Ze verdienen hun brood bij de Heidemaatschappij (tegenwoordig Arcadis-red.). Het bedrijf zit in Gorinchem. De reis vanuit Leerdam verloopt voorspoedig tot het in Sliedrecht vreselijk mis gaat ter hoogte van het station. Daar klapt de loc (trein 10814) in volle vaart op de stoptrein (trein 3168), die klaarstaat om elk moment richting Dordrecht te vertrekken.
Vuurgloed
De klap is zo hard dat veel mensen in de houten rijtuigen van de personentrein het ongeluk niet overleven. Eén treinstel vliegt meteen in brand. Verschillende passagiers zijn vermoedelijk op slag dood of raken zo ernstig gewond, dat ze kort daarna overlijden. Een aantal overleeft met verwondingen de ramp. Er zijn 18 doden en 61 gewonden. De trein met houten treinstellen wordt vermorseld door de locomotief, die nog zeker 100 meter doorschuift, ontspoort en kantelt. Door de klap ontstaat een vuurgloed, waardoor brand ontstaat en rookwolken stijgen op vanaf de rampplaats. Het vanwege de oorlog verduisterde Sliedrecht wordt opgelicht door een brand bij het station. Een aanwijzing dat het erg mis is gegaan.
Noodhospitaal
Van de ramp zijn 2 leden van de EHBO getuige. Zij verrichten de eerste hulp en slaan alarm. Medewerkers van het Rode Kruis en de brandweer komen in actie. Opvangplaats voor slachtoffers wordt de 2e klasse wachtkamer en de woning van de stationschef. De Duitse bezetter zet ondertussen de omgeving af. De luchtbeschermingsdienst verzorgt gewonden, die onder andere naar het ziekenhuis in Sliedrecht gaan. Maar daar is niet veel ruimte. Er staan in het Groene Kruis ziekenhuis maar 15 bedden en dat is veel te weinig. In de Kerkbuurt wordt daarom gymnastiekzaal (bij de ouderen bekend als C12-red.) gebruikt als noodhospitaal.
Gebrekkige communicatie
Het valt niet mee om in het donker de doden te bergen en gewonden te verzorgen. Inmiddels is het nacht als het vuur – dat nog enigszins hielp als ‘verlichting’ bij de evacuatie van slachtoffers en de verzorging – wordt gedoofd. Want de Duitsers zijn niet toeschietelijk bij de ramp. De verduisteringsvoorschriften moeten worden gehandhaafd. Het leed is groot! Duidelijk is dat de trein uit Leerdam op het verkeerde spoor terecht is gekomen. Dat was het gevolg van vermoedelijk gebrekkige communicatie. Sein A2 was op veilig gezet. Achteraf had dat niet gemoeten. Daardoor reed de loc achterop de passagierstrein.
Heb je aan de inhoud van dit artikel iets aan te vullen? Schrijf een reactie hieronder.
Meer weten over de historie van het dorp? Ga naar de verenigingsbladenpagina van de Historische Vereniging Sliedrecht. Eerder verscheen in deze reeks:
– Terug naar toen: de Alpen Kreuzer van E.K.S.
– Terug naar toen: de profielzuiger Sliedrecht XXIV
– Terug naar toen: het terrein met de watertoren
– Terug naar toen: de begrafenis van een zigeunerkoning
– Terug naar toen: zwemmen in de haven