INGEZONDEN BRIEF: ‘Geachte Excellentie, Zijne Majesteit de Koning,’

Ja, ook ik solliciteerde naar de functie van burgemeester van de gemeente Sliedrecht. Ik werd het niet, net als zestien anderen. Nu de nieuwe burgemeester – Jan de Vries uit Goudriaan – vanavond bekend is gemaakt, vertel ik graag iets over hoe ik er toe kwam om  een brief te schrijven en het verloop van zo’n sollicitatieperiode.

Dinsdag 3 november 2020 was de Commissaris van de Koning (CdK) in Sliedrecht. Hij kreeg in een baggerbeugel de profielschets aangeboden.

Het stond vanaf het begin voor mij vast dat ik zou gaan solliciteren, zodra de vacature zou worden opengesteld. Vrijdagavond 13 november 2020 stelde ik mijn definitieve brief op. De weken ervoor had ik al wat aantekeningen gemaakt, maar nu ging de ‘Geachte Excellentie, Zijne Majesteit de Koning,’ er echt boven. Ik moet zeggen, het was een keurige, inhoudelijke brief, waarin ik – kort samengevat – mijn kwaliteiten en zienswijzen kenbaar maakte. Daarin ook vermeld dat ik geen lid ben van een politieke partij.

Een beperkt aantal mensen was op de hoogte van de sollicitatie. Mijn gezin, ouders van 77 en 79 jaar en enkele goede vrienden. Zij kennen mij goed en onder die vrienden waren ook de referenties. Mijn vader grapte ‘het wel te zien zitten met een burgemeester in de familie’. ‘Sjors Fröhlich twee’ werd er door hem gezegd. 

Uiteraard was de toon van de hele sollicitatie serieus, maar in werkelijkheid wilde ik als journalist vooral veel te weten komen over het proces, de route die zou worden gelopen en wat er bij kwam kijken. De inhoud van de brief was zo geschreven dat het nieuwsgierigheid opwekte. Natuurlijk hoopte ik op een gesprek, maar het doel om burgemeester te worden was er niet. Een vertrouwenscommissie laat niets los en dan moet je zo dicht mogelijk erbij komen op een andere manier.

Zes dagen na de sollicitatie kwam er per e-mail (niks ging per post) een bevestiging dat de sollicitatiebrief was ontvangen. Ook kreeg ik vrij snel de complete route van het sollicitatieproces op papier. Ik was zodoende snel op de hoogte van het tijdspad, o.a. wanneer de gesprekken zouden plaatsvinden met de sollicitanten bij de CdK, wanneer de vertrouwenscommissie de eerste keer komt ‘ophalen’ bij de CdK (datum en tijdstip zelfs), het moment van de rondes van de selectiegesprekken, een eventueel assessment, wanneer de vertrouwenscommissie koppelt naar de CdK terug ‘brengen’ en het moment van installatie en beëdiging dinsdag 2 maart 2021, 19.30 uur. Een A4-tje vol informatie, die je als journalist niet te zien krijgt als je niet solliciteert. 

In de eerste week van december ben ik geïnformeerd dat er een justitieel en AIVD onderzoek zou plaatsvinden. Ik gaf daarvoor eerder, donderdag 19 november 2020, een toestemmingsverklaring af. Ik stemde in met ‘het verstrekken van gegevens uit het Justitiële documentatieregister. 

Daarna kreeg ik te horen dat er een lijst met sollicitanten (18 in totaal) was. Het bericht kwam dinsdag 8 december 2020 officieel naar buiten. Acht vrouwen en tien mannen schreven een brief aan de CdK. Op Sliedrecht24 schreef ik er over. Ik ben wel benieuwd hoeveel mannen en vrouwen uiteindelijk voor een gesprek zijn geweest bij de vertrouwenscommissie.

Maandag 11 januari 2021 zat er een bijzondere brief in de mailbox. Van de CdK. Ik zou niet worden uitgenodigd voor een gesprek. In de volgende alinea stond iets geks, want ik moest nog wel beschikbaar blijven. “Binnenkort bespreek ik alle sollicitanten met de vertrouwenscommissie van de gemeente, waarna de definitieve selectie van de kandidaten wordt bepaald. Na mijn gesprek met de vertrouwenscommissie laat ik u weten of u tot de geselecteerde kandidaten behoort. Tot die tijd houd ik uw sollicitatie in portefeuille.” Deze tussenbrief had de Provincie Zuid-Holland nooit moeten sturen. Iemand afwijzen, maar ook vragen of je je toch nog even beschikbaar wilde houden. Dat geeft een gek beeld.

Maar er stond nog iets vreemds in. ‘Binnenkort bespreek ik alle kandidaten’. Dat betekent dat de naam van mij en de zeventien anderen al vanaf het begin bij de leden van de vertrouwenscommissie (die niet allen ervaring hebben met personeel aannemen) bekend waren. Terwijl eerder is gezegd dat de CdK een selectie zou doen en gesprekken zou voeren. Hij vervolgens een lijstje zou doen toekomen aan de vertrouwenscommissie van de gemeente Sliedrecht om eventueel kandidaten uit te nodigen. Als er niets uit de gesprekken van de vertrouwenscommissie zou komen, dan zou de commissie aan de CdK kunnen vragen om nog eens ’the long list’ van sollicitanten in te zien en door te spreken. Hier is dus naar mijn mening wat misgegaan in de procedure. Ik baal ervan dat mijn naam, mijn sollicitatie, meteen al door de CdK bekend is gemaakt bij de vertrouwenscommissie. Dit was niet de afspraak, meneer Smit! 

Niet verstandig van de Commissaris van de Koning is verder – achteraf gezien – dat hij mij niet uitnodigde voor een gesprek. Hij had me zo fijn kunnen ‘uithoren’ over Sliedrecht en wat er toch heeft gespeeld en speelt in het Baggerdorp. Deze kans liet Jaap Smit aan zich voorbijgaan. Of wist hij alles al?

Dinsdag 9 februari 2021 kwam de afwijzing. Per e-mail. Maar er was weinig leesbaar. Bij het openen van de brief vloeiden alle teksten door elkaar heen. Ik schreef één korte reactie terug: ‘Wat is dit voor een knoeibrief!’ Mevrouw hing vijf minuten later aan de telefoon. Bleek door deze mevrouw van de Provincie Zuid-Holland de brief als thuiswerker opgesteld, verstuurd en moest er wat zijn misgegaan. Ze heeft excuses aangeboden en beloofde een nieuwe afwijsbrief te sturen. Die afwijsbrief ‘Sollicitatie naar het burgemeesterschap van Sliedrecht’ kwam maandag 1 maart 2021 per e-mail.

Mijn eindconclusie is dat je als journalist, die (ook) lokaal actief is, altijd moet solliciteren. Je gaat door een zeer ambtelijk proces. Je blijft als journalist lang geïnformeerd over het lopende proces met een hoge geheimhouding. Dus nooit twijfelen. Dat geldt ook voor andere belangstellenden natuurlijk.

Nu maar hopen dat ze de goede kandidaat als burgemeester hebben gekozen. Ik wens Jan de Vries als nieuwe burgemeester van Sliedrecht succes! Ik zou wel pleiten voor een moderne, nieuwe ambtsketen waarin je het Sliedrecht van nu herkent, Jan! (mag Jan zeggen, ik schreef eerder een boek waarin ook het levensverhaal van Jan staat). 

Peter Donk