Column: Scheef beeld

(Archieffoto Hans van der Aa / Sliedrecht24)

Ja, ook ik verscheurde weleens een stembiljet. Omdat het even niet goed voelde een stem uit te gaan brengen of omdat ik daar gewoonweg niet aan toekwam (soms buiten de regio aan het werk). Maar ik schrok toch weer even deze week van het aantal niet-stemmers in Sliedrecht. 

Van de 19.828 kiesgerechtigde inwoners die een oproep in de brievenbus kregen, gingen er 11.966 naar één van de dertien stembureaus in het dorp. Dat betekent dat 7.862 hun stempapieren: nooit hebben ontvangen en dus niet hebben gezien, vergeten zijn te gaan stemmen of bewust hebben verscheurd. 

Het is niet de eerste keer dat zoveel kiesgerechtigden uit Sliedrecht een stembureau niet bezochten. Dat gebeurde ook bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2022. Nu spinnen de traditionele partijen er garen bij. De meeste stemmen gingen, net als bij de gemeenteraadsverkiezingen (vast dezelfde groep wel-stemmers) naar de SGP en ChristenUnie. De niet-stemmers zijn doorgaans mensen, die niet op de traditionele partijen stemmen.

Iedereen is vrij om wel of niet te gaan stemmen in Nederland. Stemmen is een recht en dus geen plicht. Maar wat zou stemplicht kunnen veranderen? Dat antwoord is kort en simpel: een eerlijke afspiegeling. Het gevolg van zo’n pluriform beeld is, dat de verhoudingen in een openbaar bestuur als bijvoorbeeld de gemeenteraad anders gaan liggen, dat je een eerlijker besluit krijgt over keuzes waar een raad voor staat en dat er mogelijk minder ontevredenheid is in Sliedrecht.

Wij zien als online krant mensen tegenover elkaar staan. Dat blijft doorgaans bij woorden, maar een deel van de bevolking is op punten niet tevreden over wat wordt besloten, wie er ‘de dienst uitmaakt’ in het dorp en voelt zich niet gehoord of gekend. Oproepen om massaal te gaan stemmen om dit beeld te veranderen, hebben tot nu toe niets opgeleverd. Het is te makkelijk om te zeggen: ‘mond houden, want dan had je maar moeten gaan stemmen’. 

Wij krijgen veel reacties op artikelen. Soms zijn mensen boos. Niet op ons, maar op gemeentebestuurders. Veelal boos op het college: de burgemeester en de wethouders. Hoe halen ze het in hun hoofd? Waarom doen ze dit nou weer? Reageren dan boos met een brief, reageren op artikelen of spreken mij persoonlijk aan met woorden ‘wat vindt jij er nou van?’. Ik vraag dan: ‘Ben je gaan stemmen? (Ik hoor dan regelmatig ‘nee’. Dat haalt toch niets uit in dit dorp). Heb je je aangemeld om in te gaan spreken in de gemeenteraad? Heb je een gesprek aangevraagd met een collegelid? Of… schrijf maar een ingezonden brief, want die wordt gelezen.  

De laatste tijd ben ik bezig om bestuurders in deze gemeente persoonlijk ook aan te spreken. Over wat wij horen en dan uiteraard zonder namen en rugnummers te noemen. Ik leg dan uit met mijn ervaring in de journalistiek / communicatie hoe je dingen op een betere manier kan aanvliegen, ga aan de voorkant zitten en vang kritiek meteen weg of leg uit waarom dingen gaan, zoals ze gaan. En kantel je verhaal naar de inwoner in buurman-buurman taal. Dit alles zijn slechts tips. Iemand moet hen wat zeggen en dat kan ook jij als lezer zijn. Of ze je verhaal ter harte nemen… we gaan het zien.

Nu BBB in heel Nederland de grootste partij is geworden bij de Provinciale Statenverkiezingen, zie je de onvrede. Ook veel niet-stemmers bezochten een stembureau. Bestuurders willen wel dicht bij de mensen staan, maar dat lukt niet altijd. Over drie jaar, in maart 2026, zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Het zou mooi zijn als dan iedereen spontaan gaat stemmen. Als is het maar voor het nu verwachte scheve beeld. En misschien is het beeld wel niet scheef. Dat zal de uitslag dan in vergelijking met 2022 laten zien. We gaan dan in ieder geval voor een eerlijker beeld, want het duurt dan weer tot 2030 voor je weer mag gaan stemmen. 

Peter Donk

Let op! Een column bevat altijd een mening en mag prikkelen. Dit artikel staat dan ook op de pagina Opinie. Elke lezer mag een column aandragen (let op: de column is echt een column en geen ingezonden brief).

7 gedachten over “Column: Scheef beeld”

  1. Of de uitslag anders zou zijn bij een stemplicht zullen we nooit weten. Heb zelf ook lang getwijfeld of ik wel niet ging stemmen. Uiteindelijk wel gaan stemmen. Had wel een idee op welke partijen ik niet zou stemmen, bleven er een aantal over dan moet je gaan nadenken met welke partij jou keuze dan eventueel gaat samenwerken. Over 4 jaar zal blijken of ik de juiste keuze heb gemaakt.

  2. Joop v.d. Aa,
    Landelijk geeft geen reëel beeld van regionaal en visa versa, laat staan per gemeente. Opkomst zal wellicht enig verschil maken, samenstelling van de bevolking des te meer.

  3. Valt de verkiezings uitslag in 2023 in Sliedrecht eventueel onder de noemer Maatschappelijk verzet en of zich niet gehoord voelen door de gevestigde orde?
    14 partijen behaalde in 2019 10899 stemmen
    Exact de zelfde 14 partijen behaalde in 2023 9451 stemmen
    Er zijn dus 1448 stemmen minder uitgebracht op de gevestigde orde!
    De nieuwkomers en vernieuwers
    BBB 1525 JA 21 594 BVNL 116 VOLT 117 AWP 66 GOUD 38
    Dit zijn 2456 stemmen
    Draagvlak 21 % dat is nog eens binnen komen
    Totslot een advies U moet niets gevestigde orde
    Kijk nog eens goed naar de 7 speerpunten zijn deze nog wel van deze tijd ?
    Zorgen deze voor echte vernieuwing voor inwoners Sliedrecht?
    Politieke Partijen U heeft nog de tijd Gemeente Raadsverkiezingen 2026
    Of wilt U in 2026 liever overvallen worden door nieuwe partijen en of vernieuwers?
    Als het gaat om onze Woon Werk en Leefomgeving ?
    Totdat volgende klep
    De Sliedrechtse Biesbosch Bever Gijs

  4. In Sliedrecht zijn vrijwel geen boeren meer. De 12,8 procent die de BBB kreeg, kunnen wel als peotest stem gezien worden. Zou dat ook voor Sliedrecht gelden? Dat des ondanks de SGP ruim 200 stemmen meer kreeg dan 4 jaar geleden is op merkelijk. Waarschijnlijk krijgen we bij de volgende verkiezingen wel weer stroopwafels door de brievenbus

  5. Erik de Koning
    Daar is geen onderzoek voor nodig, dat blijkt uit de verkiezingen voor de tweede kamer met een veel hogere opkomst, dan blijkt het percentage SGP/CU veel lager en ook geen meerderheid in Sliedrecht.

  6. Ben toch benieuwd of uit onderzoek is gebleken dat niet stemmers juist niet op gevestigde partijen zouden stemmen of dat dit een aanname is. En achteraf kan men zoveel zeggen, maar als er niet daadwerkelijk gestemd is, is er niets zeker.
    En de verhoudingen kunnen bij een stemplicht ook alle kanten op, dus het per definitie ook niet dat dit veranderd in welke richting dan ook.
    Dat de meeste zittende partijen ook in Sliedrecht verlies hebben geleden, zegt ook wel wat.

  7. Heel correct: ‘misschien is het beeld niet scheef’. Dat kan. Want mensen die boos reageren op berichten hebben wellicht gewoon allemaal gestemd, als iedereen had gestemd was de uitslag wellicht gewoon hetzelfde geweest, mensen die niet hebben gestemd stemmen wellicht gewoon in met alles wat plaatsvindt. We zullen het nooit weten. Of bepaalde partijen hier garen bij spinnen is dus ook de vraag. Wat we wel weten is, is de uitslag, die is geldig en daar zal de provincie en in gevolg daarvan de eerste kamer het mee moeten doen.

Plaats een reactie

*=Verplicht veld