PRO Sliedrecht wil over ingekomen stukken kunnen praten

SLIEDRECHT – Als het aan de lokale partij PRO Sliedrecht ligt, dan moeten inwoners die een brief sturen aan het College en de gemeenteraad, wanneer de brief wordt geplaats op de lijst ingekomen stukken (lis) ook de mogelijkheid hebben deze bij een raadsvergadering toe te lichten. Ook wil de partij niet alleen een vraag erover aan het college kunnen stellen, maar er ook over kunnen discussiëren. 

Raadslid Gerrit Venis wil actiever omgaan met de lis als dat noodzakelijk is. (Foto Peter Donk / Sliedrecht24)

De kwestie speelt al vijf maanden. Met dit voorstel kwam PRO Sliedrecht in een brief van vrijdag 24 maart 2017 al naar burgemeester Bram van Hemmen (CDA), voorzitter van de gemeenteraad. Ruim tien dagen eerder, maandagavond 13 maart 2017, sprak raadslid Gerrit Venis (PRO Sliedrecht) Van Hemmen mondeling erop aan, naar wat Venis noemt ‘het dilemma van de ingekomen stukken’. Volgens Venis begint het met een inwoner van Sliedrecht die een brief stuurt aan de gemeenteraad. “Deze brief komt op de lis. Ons Reglement van Orde (RvO, art. 34, lid 4) bepaalt dat de (raads)leden het recht hebben een korte verduidelijkende vraag over het ingekomen stuk aan het college te stellen. Na beantwoording van die vraag volgt geen debat”, schreef Venis aan Van Hemmen.

Heel bijzonder
Als de vragensteller meer wil dan het antwoord op de korte verduidelijkende vraag, dan moet hij/zij volgens Venis aan de agendacommissie een gemotiveerd verzoek doen om het betreffende stuk te agenderen. Venis in de brief aan Van Hemmen: “De agendacommissie (het gebeurt niet vaak, maar soms wel) weigert het stuk te agenderen. Daarmee kan de vragensteller dus op het niveau van de raad geen invulling geven aan (misschien wel zijn/haar belangrijkste) de volksvertegenwoordigende taak. En dat lijkt onze fractie toch wel heel bijzonder. Waarom zou je als inwoner nog de moeite nemen een brief aan de gemeenteraad te sturen als ze toch niet van plan zijn er over te (willen) praten?”

Geagendeerd agendapunt
Venis kaartte in de brief aan de burgemeester ook een ander discussiepunt aan. “Een Sliedrechtse inwoner stuurt de gemeenteraad van Sliedrecht een brief. Deze brief komt op de lijst ingekomen stukken (lis). De inwoner denkt dat hij, als de brief op de lis staat, ook nog wel de kans krijgt die mondeling toe te lichten (dat kan via het inspreekrecht). Maar dat blijkt een verkeerde gedachte. Want hoewel in het RvO staat (art. 34, lid 2), dat de lis deel uitmaakt van de agenda van de besluitvormende of oordeelsvormende vergadering, luidt de stelling dat over de ingekomen stukken niet mag worden ingesproken, omdat (art. 22, lid 1) in de besluitvormende vergadering (alleen) ingesproken mag worden op geagendeerde agendapunten. Volgens onze fractie is (zie art. 34, lid 2) de lis wel degelijk een geagendeerd agendapunt (de lis maakt immers deel uit van de agenda).”

Wel degelijk mogelijkheid
Venis komt verder in de brief terug op een discussie die hij erover mocht voeren, dat de suggestie volgens hem is gewekt dat over de lis geen besluiten worden genomen. Venis: “Ook dat is niet correct. Bij de ingekomen stukken worden wel degelijk – door de agendacommissie – voorstellen gedaan, namelijk in de sfeer van de afhandeling. Zo is een terugkerend besluit: voor kennisgeving aannemen, voor afdoening in handen college gesteld. Dat het dan ook wel netjes zou zijn als het college de raad laat weten hoe men het heeft afgehandeld, is nog maar een detail. Kortom het pleidooi van onze fractie is dat op grond van art 34, lid 2 en de rol van de agendacommissie als het gaat om voorstel m.b.t. de afdoening er wel degelijk de mogelijkheid is om in te spreken op (onderdelen) van de lijst van ingekomen stukken.”

VNG advies
Op advies van de fractie heeft Gerrit Venis deze problematiek – om te voorkomen dat er een welles / nietes spel volgt – ook voorgelegd aan de VNG. Venis: “Ik heb onze griffier daarbij betrokken. Het antwoord van de VNG (dat hieronder integraal is weergegeven) komt overeen met de verwachting van griffier Rumo van Aalst (“de VNG kennende verwacht ik het volgende antwoord. De raad gaat over zijn eigen spelregels en stelt daar een RvO voor op.”). De reactie van de VNG luidde: “Uw vragen gaan in feite over de interpretatie en de toepassing van uw Reglement van Orde voor de vergaderingen van de raad. Met dergelijke vragen kunt u zich het beste wenden tot uw raadsgriffier. Hij of zij is op de hoogte van de lokale gang van zaken en kan de plaatselijke situatie het beste beoordelen; wij kunnen dat niet. Bovendien kunnen wij ons niet mengen in meningsverschillen tussen raadsleden onderling of tussen raad en college. Alle deelnemers in het lokaal bestuur zijn immers lid van VNG. Wat we u alleen nog kunnen meegeven is het volgende: als u wilt dat er over de kwestie die de inwoner in zijn brief aan de orde stelt een debat in de raad wordt gehouden, kunt u hierover een initiatiefvoorstel doen (artikel 147a Gemeentewet). In het modelreglement van de VNG is dit uitgewerkt in artikel 30. In uw reglement van orde is er ongetwijfeld ook zo’n regeling opgenomen. Als het initiatiefvoorstel dan geagendeerd is, zal er waarschijnlijk ook wel spreekrecht mogelijk zijn voor de inwoner.

Oplossingsrichting
Het advies om ingekomen stukken toch geagendeerd te krijgen (via een initiatiefvoorstel) is volgen Venis ‘natuurlijk wel erg omslachtig’. De vraagstelling van raadslid Venis is besproken in de vergadering van het presidium van 23 mei 2017. In de (concept) besluitenlijst van 23 mei 2017 staat: “De griffier geeft een aanvullende toelichting op de memo met daarin de dilemma’s van de fractie van PRO Sliedrecht ten aanzien van de lijst van ingekomen stukken en spreekrecht. Het presidium kiest voor oplossingsrichting 1. De griffier koppelt dit besluit aan raadslid Venis terug (actie).” Oplossingsrichting 2: Het presidium schaart zich achter de inhoud en uitleg van het reglement door voorzitter/griffier. Dan is het aan PRO Sliedrecht een instrument, bijvoorbeeld initiatiefvoorstel of motie, in te zetten teneinde de raad op de lijn van PRO te krijgen.”