Merendeel raad blij met aankomende Nieuwe Wet Inburgering

door Peter Donk
SLIEDRECHT – Ook de gemeenteraad Sliedrecht ontkwam dinsdagavond 16 februari 2021 niet aan een oordeel over de Nieuwe Wet Inburgering, die ingaat op 1 januari 2022. De statushouder is verplicht het inburgeringstraject in drieënhalf jaar af te ronden. “Men wordt gewoon leerplichtig voor dit traject”, vatte het CDA samen. Er leven nog verschillende vragen bij de politieke partijen, maar de meeste partijen zijn blij met de Nieuwe Wet Inburgering. Een rondetafelgesprek is op termijn zeer gewenst en de wethouder beloofde dat die er komt. 

Aan het woord tijdens de digitale vergadering fractievoorzitter Mark Jongeneel (Slydregt.NU). Links voorzitter Jan Visser. (Foto Peter Donk / Sliedrecht24)

In de praktijk voldeed de Wet Inburgering van 2013 niet concludeerde burgerraadslid Joop de Vries (CDA). “De vrijblijvendheid voor statushouders om aan een inburgeringstraject deel te nemen heeft niet tot het
gewenste resultaat geleid. Helaas geldt dit ook voor Sliedrecht. De statushouder wordt vanaf 2022 gewoon leerplichting. Sliedrecht krijgt de directe verantwoording en regie voor de uitvoering, maar wel binnen de strakke lijnen van de wet”, sprak De Vries, die wel zorgen heeft voor statushouders die in dit jaar en daarvoor naar Sliedrecht zijn gekomen en waarvoor geen persoonlijk traject geldt en die vrijblijvend gebruik kunnen maken van inburgeringstrajecten. De Vries: “Onze vraag. Is het mogelijk ook voor hen een persoonlijk gelijklopend traject af te spreken en daar ook regie en controle op te houden? Het CDA zal nog meer duidelijkheid willen hebben over de rol van Participe in de begeleiding van statushouders na 1 januari 2022 in Sliedrecht. Wij zouden ervoor pleiten dat Sliedrecht als gemeente een prominente stem krijgt bij het toeleiding naar werk van in Sliedrecht wonende statushouders. In de integratienota staat terecht dat het groeiende aantal te huisvesten vergunninghouders een grote uitdaging is. Is deze uitdaging er nog steeds? Het belangrijkste is dat onze nieuwe medeburgers in Sliedrecht zowel maatschappelijk en in werk mee kunnen doen in onze samenleving en zo een nieuw leven te
kunnen opbouwen.”

Taal en risico’s 
De SGP-ChristenUnie gaat er vanuit dat bij de uitbreiding van taken er ook een uitbreiding van budgetten hoort. “We horen graag of deze aanname klopt”, sprak raadslid Ria de Mul-Donker. Ook haalde ze het leren van de taal aan. De Mul: “Er staat dat het de insteek is om het leren van de taal in combinatie met werk of andere activiteiten gericht op het meedoen in de samenleving te laten plaatsvinden. In het verleden hebben wij de klacht gehoord van inburgeraars die naar school moesten voor de taalstudie, maar die tegelijkertijd op een stageadres verwacht werden. Het mag duidelijk zijn dat dit niet werkte, met als gevolg dat vaak de taalstudie in het gedrang kwam. Portefeuillehouder, is dit punt voldoende in beeld, zodat het vanaf 2022 beter zal gaan met de taalstudie van inburgeraars?” Ook de financiële risico’s stelde ze aan de kaak. “Deze zullen worden verwerkt in het risicoprofiel van de gemeente. De SGP-ChristenUnie vraagt om een concrete benoeming van deze risico’s, zodat ze duidelijk opgenomen kunnen worden in het risicoprofiel. Verder wordt uitgegaan van geprognotiseerde kosten. Deze zijn gebaseerd op prognoses uit het zogenoemde AEF-rapport. Onze fractie is benieuwd naar een concrete begroting van de benodigde mensen en middelen. Kan hierin nog worden voorzien voordat we dit voorstel besluitvormende behandelen?”, aldus De Mul, “Uit de antwoorden op de technische vragen van het CDA begrepen we dat de  samenwerking met huidige uitvoeringspartij Participe (ik noemde deze al in mijn inleiding) wordt beëindigd. Onze vraag is op welke wijze de inzet van de vrijwilligers die nu aan Participe zijn verbonden wordt gecontinueerd, zodat hun betrokkenheid, hun kennis en hun ervaring behouden blijft voor de nieuwe Sliedrechters.”

Kanttekening
De fractie van De Mul heeft ook overweging hebben bij dit uitvoeringsplan. De Mul: “Dat is het volgende: Bij de toelichting op de Onderwijsroute staat de zin “Jonge inburgeraars hebben een heel leven in Nederland voor zich”. Onze fractie wil bij deze zin een kanttekening zetten. Een verblijfsvergunning is in principe tijdelijk. En natuurlijk moeten jonge en oudere inburgeraars in die periode zo goed mogelijk begeleid worden, omdat inderdaad niet bekend is waar hun toekomst zal zijn. Maar het is niet vanzelfsprekend dat deze in ons land is. Door het opnemen van dergelijke zinnen, wordt geen rekening gehouden met de mogelijkheid dat statushouders na verloop van tijd weer terugkeren naar hun land van herkomst. Wij verwachten daarom een zorgvuldiger taalgebruik bij de opstellen van raadsstukken.” De SGP-ChristenUnie is blij dat er een NWI komt. Zij zijn tevreden als de inburgering zorgvuldig verloopt, er eerlijk gehandeld wordt vanuit de overheid naar de inwoners en andersom en dat er daarmee mensen goed ingeburgerd zijn aan het einde van het traject. 

Nieuwe uitdaging
Burgerraadslid Esther Gruppen (PvdA) vroeg zich af of alles wat in de Nieuwe Wet Inburgering al wordt uitgevoerd, “Nu krijgt het beestje een naam en krijgen geld uit Den Haag”, aldus Gruppen. De PvdA stemt in met het lokaal uitvoeringsplan. Raadslid Sjors van Wijngaarden (VVD) zag dat er weer een nieuwe uitdaging komt naar Sliedrecht. De liberalen hebben bedenkingen en zijn ook blij met het kunnen sturen op uitvoeren én accenten kunnen toepassen. Van Wijngaarden kijkt met belangstelling uit naar de leerroutes. Ze zouden op papier volgens de VVD’r weleens mooier kunnen klinken als de praktijk. “Inburgering is voor ons niet vrijblijvend en er mogen best eisen worden gesteld”, vond Van Wijngaarden, de het belonen met ‘bonnussen’ niet zitten. Dus geen participatie- of vrijwilligersbonus.

Rechten, plichten en schulden
“Slydregt.NU vindt het beheersen van het Nederlands, het kennen en respecteren van de Nederlandse normen, waarden en gebruiken essentieel is om mee te kunnen doen in onze samenleving. Om te kunnen participeren is het van belang om de voorzieningen in de eigen leefomgeving te kennen en te kunnen vinden. Slydregt.NU vindt het goed dat nieuwkomers worden begeleid uit eigen netwerk zolang dit niet tot segregatie leidt. In tegenstelling tot de integratienota 2019-2022 is het lokaal uitvoeringsplan Nieuwe Wet Inburgering wel compleet. Er staat nu duidelijk in beschreven wat er gebeurt als de nieuwkomer als deze weigert te integreren en welke sancties worden ingezet om deze nieuwkomer alsnog te laten bewegen om te integreren”, stelde fractievoorzitter Mark Jongeneel (Slydregt.NU). Wel had hij vragen. Jongeneel: “Welk effect heeft de boete in relatie tot de persoonlijke situatie en de voortgang op de inburgering afgezet tegenover de overtreding? Daarbij moeten we in gedachte houden, dat het om een financieel kwetsbare groep gaat waarbij het beboeten kan leiden tot schulden en stress. Daarmee creëert men weer een uitzonderingspositie hoe goed bedoelt ook. Een Sliedrechter met schulden kan zich hier ook niet ook niet op beroepen als hij twee kilometer te hard rijdt. Positieve discriminatie houdt men daarmee in stand en daar moeten we echt vanaf. Elke Sliedrechter met of zonder Nederlands paspoort heeft rechten en plichten hoe kwetsbaar men ook is. Dit mag nooit een overweging zijn. Het Nederlanderschap en een verblijfsvergunning dat is een hele mooie beloning en daar hoeft geen extra beloningen aan vast te zitten. De escalatieladder heeft “een hoog thee drink” gehalte dus daar mag van Slydregt.NU wel 1 trede uit. Trede 1 mag er van ons uit we zijn in dit land echt te lief voor inburgeraars.” De partij wil alles uiteindelijk wel evalueren. 

Toezicht
Tot slot voerde PRO Sliedrecht het woord. Raadslid Maria Stam-Smeets (PRO Sliedrecht): “Wat fijn dat de gemeente met dit nieuwe inburgeringsstelsel meer regie krijgt over het inburgeringstraject. Er gaat nogal wat veranderen, zowel voor de gemeente als voor de statushouders, maar PRO Sliedrecht heeft er vertrouwen in dat dit er aan gaat bijdragen dat mensen met een verblijfsvergunning sneller op hun eigen manier een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan onze maatschappij. Wel vinden wij het belangrijk dat er goed wordt toegezien op de inzet en wil om in te burgeren.” Verder merkste raadslid Stam namens haar fractie op dat zij onze zorgen hebben bij de mensen die vallen onder het kopje ‘gezinshereniging’. Stam: “PRO Sliedrecht is bang dat deze mensen niet voldoende in beeld komen en begeleid worden, met het risico dat deze mensen geïsoleerd kunnen raken. Wij hopen dat hier wel voldoende aandacht voor komt.”

Rondetafelgesprek
Portefeuillehouder Piet Vat (SGP-ChristenUnie) van Sociaal, Zorg en Welzijn reageerde op de sprekers. Over de werkbegeleiding vertelde Vat dat de gemeente volop meedoet aan de voorkant. “Vanuit het sociaal team wordt gewerkt in plaats vanuit Participe”, sprak Vat, die vertelde dat in een ‘leertraject’ wordt ingegaan en Vat wilde graag na een jaar een rondetafelgesprek te organiseren. De wethouder deelde verder meer dat met Participe wordt gesproken over een overgang van Participe naar het sociaal team. “Op lokaal niveau wordt veel ingezet op de uitvoering en op regionaal niveau doen we de inkopen”, aldus Vat. En als het gaat escaleren? Wat doe je dan? Leg je dan een boete op? “Op het moment dat we horen en zien dat niet voldaan wordt aan en de periode van drie jaar niet gehaald gaat worden, dan komt er een gesprek. De statushouder willen we dan op het goede spoor weer te zetten. Het allerlaatste is dreigen met boetes, want dan kan een statushouder in de schuldproblematiek komen. Onze verwachting is dat we hier op een goede wijze met elkaar eruit gaan komen”, sprak Vat, die vindt het leren van de Nederlandse taal van ‘ontzettend groot belang’. Over de gezinshereniging vond Vat dat deze ‘groep niet tussen wal en schip mag vallen’. Statushouders van vóór 1 januari 2022 worden behandeld volgens de huidige wetgeving. Na bijna een uur praten werd het onderwerp afgerond. In de besluitvormende vergadering van 9 maart 2022 wordt het een debatstuk.

Plaats een reactie

*=Verplicht veld