SLIEDRECHT – De gemeenteraad van Sliedrecht krijgt dinsdagavond 11 april 2023 tijdens een beeldvormende vergadering drie scenario’s voorgelegd over de toekomst van bronbad De Lockhorst. In geen van de scenario’s is een buitenbad voorzien ondanks de verwachting dat de zomers de komende jaren in Nederland warmer worden. Uit de ‘rapportage behoefteonderzoek naar nieuw zwembad in Sliedrecht’ blijkt verder dat het zwembad met een capaciteit van 350.000 bezoekers veel te groot is wanneer wordt gekeken naar de huidige bezoekcijfers. De personeels- en energiekosten kosten drukken zwaar op de exploitatie. Voor de lokale behoefte is De Lockhorst volgens de onderzoekers meer dan drie keer te groot.
De motie ‘Duik weer fijn, energiezuinig moeten we zijn’, werd begin november 2022 aangenomen door de gemeenteraad. De raad verzocht het college te onderzoeken hoe, al dan niet in samenwerking met omliggende gemeenten, een maximaal energiezuinig zwembad kan worden gerealiseerd. Daarbij komt dat het er op lijkt dat het huidige bad moet wijken voor een ‘groene verbinding naar de toekomstige nieuwe wijk Sliedrecht-Noord. Daar wil de gemeente 2500 woningen op termijn bouwen. Daarmee groeit de bevolking van 26.000 naar 31.000 inwoners in 2040. (© Archieffoto RPAS Peter Donk / Dronetv.nl)
De twee verenigingen, die nu gebruik maken van De Lockhorst, willen in een nieuwe zwembad graag ruimte huren. Een verenigingsruimte in eigen beheer betekent een meerjarig huurcontract met een marktconforme vierkante meter prijs. Dat gaat de behoeften en de draagkracht van de verenigingen te boven.
Te veel zwemwater
Met De Lockhorst heeft Sliedrecht een zeer ruime zwemvoorziening met drie bassins binnen en twee bassins buiten. Kort na de opening in 1995 was het de toonaangevende accommodatie in de regio en erg populair. Het zwembad vervult nog steeds een duidelijke maatschappelijke functie. De thuisbasis voor twee verenigingen ontving in 2022 166.000 bezoekers. Bijna duizend kinderen haalden er een zwemdiploma. Tachtig procent daarvan woont niet in de gemeente. Veel kinderen uit Sliedrecht leren ergens anders zwemmen. Het zwembad is met een capaciteit van 350.000 bezoekers veel te groot voor de huidige bezoekcijfers. Dat voelt volgens de gemeente ‘niet gezellig’. De Lockhorst, bijna dertig jaar ouden kan nog jaren mee ondanks een flinke onderhoudsbehoefte. Voor de lokale behoefte is De Lockhorst meer dan drie keer te groot. Niet alleen in Sliedrecht, in de hele regio is te veel zwemwater. Het zwembad zou Sliedrecht en Papendrecht kunnen bedienen en nog capaciteit over houden. Datzelfde geldt voor Sportcentrum Papendrecht. Hardinxveld-Giessendam, Molenlanden en Alblasserdam hebben ook flink wat zwemwater.
Niet groot genoeg
Gemiddeld gaan Nederlanders vier keer per jaar naar het zwembad. Sliedrecht genereert op basis van dat cijfer jaarlijks 104.000 bezoeken verdeeld over leszwemmers, individuele en verenigingssport en doelgroep activiteiten. Met de geplande nieuwe woningen stijgt de vraag in Sliedrecht naar 124.000 bezoekers in 2040. Een zwembad heeft een levensduur van veertig tot vijftig jaar, dat maakt het toekomstperspectief belangrijk. De gemeente vraagt om scenario’s die de lokale vraag dekken. Die is niet groot genoeg voor een recreatiebad met regionale uitstraling. De Vereniging Sport & Gemeenten, VSG en het Mulier instituut rekenen voor de vraag naar zwemwater op 1 m2 per honderd inwoners. In de praktijk is dat heel krap. Gebruikelijk is de norm 1 m2 per zestig inwoners. Voor een haalbare exploitatie van zwembad zijn jaarlijks 250 tot 300 bezoekers per m2 zwemwater nodig.
Energiegebruik
De Lockhorst heeft het energiegebruik van een woonwijk. In alle scenario’s wordt het verbruik veel lager. Het nieuwe zwembad wordt, volgens de huidige normen gasloos en energieneutraal. Met warmtepompen, zonneboilers en zonnecellen is de accommodatie zelfvoorzienend. Als dat bij de bouw niet al haalbaar is, kan de installatie er wel op worden voorbereid.
Scenarios’s
Er zijn nu drie scenario’s voor een toekomstig zwembad. In scenario twee en drie biedt een dubbelfunctie, als ontmoetingsruimte met horeca, maatschappelijke meerwaarde.
- Scenario 1: Lesbad
Alle kinderen in Sliedrecht kunnen in dit scenario in de gemeente leren zwemmen. Het enkele bassin is met 10 bij 25 meter groot genoeg voor lokale zwemwedstrijden. Voor regionale wedstrijden en waterpolo is het zwembad niet geschikt. Doelgroepen kunnen beperkt in het zwembad terecht vanwege de vaste temperatuur van het zwemwater. Voor banenzwemmen is in het programma maar weinig ruimte. Voor de zwemmers en poloërs die niet in Sliedrecht terecht kunnen, is in de directe omgeving meer dan genoeg capaciteit. Ook voor hen blijft een zwembad beschikbaar op redelijke reisafstand. Sport deelname, individueel en in verenigingsverband nemen af waardoor de beweegarmoede in Sliedrecht verder toeneemt. - Scenario 2: Zwembad met beperkte faciliteiten
De twee bassins, de een 8 bij 12 meter en wat warmer, de ander wat koeler en 12,5 bij 25 meter, creëren in dit scenario ruimte voor doelgroep activiteiten. Er is ruimte het hele zwemles pakket. Voor de allereerste lessen is warm water wel zo prettig. In het grote bassin is ruimte voor wedstrijden en waterpolo op lokaal niveau. Tenslotte is er genoeg ruimte voor banen- en recreatiezwemmen. Voor de huidige inwoners is dit zwembad groot genoeg. De beweegarmoede, ook in Sliedrecht een probleem, blijft ongeveer op hetzelfde niveau. Voor de geplande uitbreiding van Sliedrecht tot 2040 is de capaciteit aan de kleine kant. Het nieuwe zwembad is dan nog maar twaalf jaar oud. De nieuwe inwoners zijn naar verwachting jonge gezinnen, relatief welvarend en bovengemiddeld actief. - Scenario 3: Zwembad met royale faciliteiten
De twee bassins, van 15,4 bij 25 meter en 10 bij 15 meter, zijn in dit scenario wat groter. De perrons er omheen zijn wat ruimer. Met een vaste tribune is het zwembad geschikt voor regionale wedstrijden. Daarmee hebben de verenigingen dezelfde faciliteiten als nu in De Lockhorst. Voor het Sliedrecht van 2023 is het zwembad aan de royale kant, door de geplande uitbreiding is de accommodatie passend voor de gemeente in 2040. Dit scenario heeft een licht positief effect op de beweegarmoede in Sliedrecht en biedt de kans een bijdrage te leveren aan de bestrijding van eenzaamheid.
Buitenbad
In geen van de scenario’s is een buitenbad voorzien. Het is niet zinvol nog een buitenbad aan de regionale overcapaciteit toe te voegen. Hoewel niet de enige doelgroep is de opgroeiende jeugd wel verreweg de belangrijkste gebruiker van buitenbaden. Deze relatief mobiele groep kan zonder problemen terecht in de omliggende gemeenten. “Wie daar op de fiets heen gaat verkleint de beweegarmoede in Sliedrecht”, wordt gesteld in het onderzoeksrapport.
Exploitatie
Hoe groter het zwembad, des te complexer de bedrijfsvoering. Bij aanbestedingen laat het exploitatie contract geen ruimte voor voortschrijdend inzicht. Aandeelhouders bepalen de koers van de exploitatie. Gemeenten leggen verantwoordelijkheid af aan hun burgers wiens belang minder eenduidig is. Exploitatie door een gemeentelijk sportbedrijf, een steeds vaker gekozen model, biedt meer flexibiliteit. Dit model verdient het nader onderzocht te worden. In geen van de scenario’s is het zwembad groot genoeg voor een zelfstandig sportbedrijf. Een combinatie met ander maatschappelijk vastgoed leidt mogelijk wel tot een levensvatbaar bedrijf. Samenwerking in of buiten de regio versterkt de deelnemende organisaties zonder afbreuk te doen aan de unieke identiteit van de gemeente. De ‘rapportage behoefteonderzoek naar nieuw zwembad in Sliedrecht’ telt 35 pagina’s.
Het zou echt doodzonde zijn als we de toekomstige generatie(s) geen toegang geven tot een buitenbad waar ze zonder ouders naar toe kunnen. Sport en beweging moet juist meer gestimuleerd worden.
Ook voor de groeiende groep ouderen is zwemplezier en beweging belangrijk.
Dit is bij uitstek een onderwerp waar Sliedrecht zich als gemeente op de goede manier zou kunnen onderscheiden.
Tis een te duur zwembad slecht onderhouden & koud ( ook al voor de energie) wij wijken uit naar een ander zwembad in omgeving
Ha Lars, je weet dat de gemeente eigenaar is en Optisport exploitant?
Heel simpel,
Het is te duur geworden en het zwembad is slecht onderhouden.
De kleedkamers stinken vaak gigantisch, dit nodigd niet uit om terug te komen..
Hoeveel dit onderzoek heeft gekost weet ik niet maar ….alle mensen, wat een resultaat en hoe gericht op het nieuwe ‘eco’duct. Zo wist ik niet dat:
– als wij geen toereikend zwembad meer hebben dat mensen dan, blijkbaar lopend of op de fiets, naar een omliggende gemeente met een zwembad gaan. Waarom dan toch die parkeerplaatsen voor een sport- en zwembaden? Zonder zwembad daalt dus de beweegarmoede?
– Gek genoeg neemt de beweegarmoede juist toe als scenario 1 wordt toegepast dat ook uitgaat van gebruik van zwembaden in de omgeving. In dit scenario gaat men dus met de auto of helemaal niet?
– Ik wist ook niet dat de nieuwe bewoners van Sliedrecht relatief welvarend en bovengemiddeld actief zijn. Is dat een voorwaarde om daar te wonen? Of zijn de prijzen van woningen daarop afgestemd?
– 80% van de kinderen die daar het diploma halen komen van elders en blijkbaar gaan vele kinderen ook naar elders. Wat is de oorzaak daarvan? Misschien staat dat in het grote rapport.
Als je van het zwembad af wilt als gemeente lijkt het eerlijker om dat te zeggen. Zeg gewoon: ‘wij willen daar een ‘eco’duct naar een nieuwe wijk waar alleen mensen mogen wonen die relatief welvarend zijn, het zwembad ligt in de weg, de omliggende gemeenten hebben er een dus beperken wij ons tot een piepklein zwembadje waar kinderen zwemles kunnen krijgen.’
Maar stop met dit soort ongetwijfeld dure onderzoeken waar niet eens aan de bewoners wordt gevraagd wat zij ervan vinden en waarom zij naar een ander zwembad gaan voor les.
Opnieuw bewondering voor raadsleden die dit moeten lezen en intelligente opmerkingen over moeten maken wetend dat tegen onderzoeken, hoe ook uitgevoerd, niet valt te vechten. Dus kiezen voor het gemak: wij stemmen voor…..maar toch nog een vraagje opdat men ons en onze partij niet vergeet.
Maar misschien deze keer niet?
Rara redenering over weinig bezoekers.
De erbarmelijke staat van het zwembad is voor ons reden om niet hier te gaan zwemmen. Dus het is te hopen dat een nieuw zwembad niet interessant gemaakt wordt anders wordt het juist te klein. Verder zijn veel mensen niet in staat om zwemlessen te betalen, dus het moet ook duur blijven.
Misschien gewoon de stekker er helemaal uittrekken?
Ik ging vroeger elke week zwemmen maar het is niet meer te betalen. Al helemaal niet voor een gezin.
De behoefte aan zwemwater koppelen aan gemiddeld zwembadbezoek is een vreemd idee.
De portemonnee van de meeste gezinnen is gewoon niet groot genoeg om abonnementen te betalen. Ga maar eens kijken bij open zwemwater als bijvoorbeeld in De Merwelanden.
Een goed onderzoek zou kunnen beginnen bij een enquête onder de lokale bevolking naar de behoefte aan recreatiemogelijkheden.