SLIEDRECHT – Het bestuur van natuurspeeltuin De Woeste Weide in het Burgemeester Feitsmapark nam eind juni 2023 de juiste beslissing om de speelplaatsen met water gerelateerde activiteiten te sluiten. Na onderzoek door de VU Amsterdam op PFOA blijkt sprake van een ernstige vervuiling, 210 ng/L. Dat concludeert milieuchemicus Chiel Jonker van de Universiteit Utrecht. “210 ng/L voor PFOA is niet niks. Dat tref je niet zomaar ergens in Nederland aan en het mag duidelijk zijn dat chemiebedrijf Chemours dit heeft veroorzaakt. Ter vergelijking: in de grote rivieren hebben we het over ca 3-5 ng/L (dus 40-70 x lager)”, stelt Jonker.
Een wateractiviteit in natuurspeeltuin De Woeste Weide. Water uit de buurt loopt door speeltoestellen. (Archieffoto Peter Donk / Sliedrecht24)
In vergelijking met de bestaande en geadviseerde oppervlaktewaternormen is deze concentratie volgens Jonker ook erg hoog. Jonker: “De bestaande (oude) norm is 48 ng/L. Hier schiet de waarde dus een factor 4 overheen. De geadviseerde, nieuwe norm is echter 0.3 ng/L. Dan hebben we het over een overschrijding met een factor 700. Dat is erg veel, maar die norm(en) gelden voor oppervlaktewater en dienen om de mens te beschermen indien er vis uit de wateren wordt gegeten. Dat is hier niet het geval.”
Geen zwemwater
Of het gevaarlijk is als kinderen in dit water spelen is volgens Jonker een lastige vraag, want er zijn geen normen voor ‘speelwater’. “Als het zwemwater was, dan zou een risk assessment hoogstwaarschijnlijk leiden tot een advies er niet te zwemmen. De concentratie is bv 2-4 x hoger dan in Lammetjeswiel in Alblasserdam. Maar het is geen zwemwater en de kinderen zullen het water daarom niet snel binnenkrijgen. Als er alleen maar met de handen in het water wordt gezeten of er wordt wat pootje gebaad, dan zou het in principe niet zo’n groot probleem zijn. PFOA wordt naar alle waarschijnlijkheid weinig tot niet opgenomen via de huid”, stelt Jonker, “Concluderend valt dus te stellen dat een toetsingskader ontbreekt, maar dat er waarschijnlijk geen groot probleem is. Het RIVM kennende, denk ik dat zij zullen concluderen dat er gewoon kan worden gespeeld. Toch kan mij goed voorstellen dat ouders er hun kinderen liever weghouden. Het gaat ook om het gevoel… Aan de andere kant, als dit water als zwemwater wordt aangemerkt, dan is het andere koek.” Hier staan de reacties van het bestuur van de natuurspeeltuin, de wethouder en van politieke partijen.