door Peter Donk
SLIEDRECHT – Tamelijk laat, we naderen alweer het einde van het jaar, heeft de gemeenteraad van Sliedrecht dinsdagavond 16 september 2025 de jaarwisseling 2024 / 2025 geëvalueerd. Dat vond ook de politiek. Verschillende politieke partijen deden in het debat hun zegje en moesten ook naar zichzelf kijken. Telkens werd een debat erover uitgesteld, ook niet toen er een motie lag. De lokale politieke partij Slydregt.NU kwam met een verzoek om raadsbreed punten te steunen en kwam daarvoor met een lang betoog. Meerdere fracties gaven aan dat de problemen niet op zichzelf staan.
Hier voert raadslid Jan Pieter Verweij (SGP-ChristenUnie) het woord. (Foto uit video Gemeente Sliedrecht)
“Het is half september en eindelijk spreekt de Sliedrechtse gemeenteraad over de jaarwisseling. Daarmee is wat we kunnen doen voor de komende jaarwisseling (te) beperkt. Want het was heftig. We hebben het in de collegebrief kunnen lezen. We hebben het van inwoners gehoord. We hebben het misschien zelf aan den lijve ondervonden. Brandstichting. Vernieling. Illegaal vuurwerk. Geweld. En dreiging”, somde raadslid Jan Pieter Verweij (SGP-ChristenUnie) op, “Max Weber schreef in 1917 over het fundament van de rechtstaat: Burgers zien af van geweld; geven de Staat het monopoly daarop. We zien daar een omkering van. Er is niets nieuws onder de zon. Mijn vader stond in de jaren 80 in Amsterdam. In ME uniform. ‘Geen woning, geen kroning’ werd er geroepen. Ongenoegen over woningnood oké, maar rellen is een ander verhaal.” Verweij ging door: “We gaan nu hier vanavond allemaal wijze dingen zeggen. In de jaren ’80 moesten er ook woningen gebouwd worden; en nu ook! Laten we vooral zorgen voor een leuk programma voor de jeugd met de jaarwisseling. Laten we vooral het gesprek aangaan met jongeren en hun ouders. Laten we ons vooral duidelijk keren tegen ophitsende taal. Maar: praten en aanspreken is vaak niet genoeg. Sommige mensen willen gewoon vuur en bloed zien. We moeten de politie de instrumenten geven die zij nodig hebben. De politie vroeg om een algeheel landelijk vuurwerkverbod. Dat komt er, maar de komende jaarwisseling nog niet. De SGP-ChristenUnie fractie wilde er voor de zomer per motie voor zorgen dat er een VNG-breed alternatief voor zou komen. Daar was in deze raad geen meerderheid voor. Ik sta hier dus eigenlijk met de vraag. Wat dan? Hoe geven wij de politie de armslag om stevig in te grijpen waar nodig? Ik hoor graag van mijn collega raadsleden hoe zij er dan voor gaan zorgen dat Sliedrecht deze jaarwisseling veilig blijft?” Verweij pleitte voor meer politie bij een volgende jaarwisseling.
Vier A4-tjes telde het stuk dat fractievoorzitter Mark Jongeneel (Slydregt.NU) voordroeg. “Wat ons betreft is de evaluatie over de afgelopen jaarwisseling confronterend, maar helaas niet verrassend. Ondanks alle inzet en goede bedoelingen van hulpdiensten en gemeente, zien we opnieuw een patroon van ontwrichtend gedrag, vernielingen en nu ook geweld tegen hulpverleners — met als dieptepunt de inzet van de Mobiele Eenheid, nota bene alleen in onze gemeente binnen het district. Dat moet ons allemaal aan het denken zetten. Sliedrecht is geen Rotterdam–Zuid. Wij zijn een dorp. En juist daarom is het extra pijnlijk dat dit soort incidenten zich hier afspeelt, jaar na jaar, op dezelfde plek: het Burgemeester Winklerplein”, aldus Jongeneel, die zich richtte tot burgemeester Jan de Vries (CDA) van Openbare Orde en Veiligheid. “Het gaat hier niet om een eenmalig incident. Het Burgemeester Winklerplein is ook buiten de jaarwisseling een magneet voor overlastgevende jongeren. Omwonenden ervaren al langere tijd intimidatie, geluidsoverlast, vernielingen en een onveilig gevoel. Het is dus geen incident, maar een structureel probleem dat een structurele aanpak vereist.”
Hij noemde ook bewoners rond het plein, die zich niet altijd veilig voelen. Jongeneel: “Wat zich tijdens de jaarwisseling in Sliedrecht heeft afgespeeld — met brandstichtingen, vuurwerk tegen hulpverleners en vijandige groepsvorming — staat niet op zichzelf. Het past in een bredere trend van verloedering en normvervaging die zich in de hele samenleving aftekent. We zagen het met excessen op Koningsdag, waar feestvertoon ontaardt in openlijk geweld. En we zien het met de oprukkende Jodenhaat in Nederlandse steden en dorpen, waar men zich openlijk antisemitisch uitlaat op straat en in poppodia, soms zelfs zonder tussenkomst van de autoriteiten. Als we dat allemaal gewoon laten gebeuren — en blijven toekijken — raken we steeds verder verwijderd van een samenleving waarin fatsoen, respect en veiligheid vanzelfsprekend zijn.
Volgens Slydregt.NU is het een structureel jongerenprobleem dat het hele jaar speelt en alleen tijdens de jaarwisseling een extra explosieve uitlaatklep vindt. “Illegaal vuurwerk is al verboden – daar helpt geen nieuw verbod tegen. Wat wél nodig is: daadkrachtige aanpak van de groepen die keer op keer de regels aan hun laars lappen. Slydregt.NU wil juist die normen terug in het hart van het gemeentebeleid. Wij willen daarom vier punten markeren:
1. De inzet van de ME en het falen van het samenscholingsverbod
De inzet van de ME was noodzakelijk, maar laat zien dat het eerdere samenscholingsverbod volstrekt onvoldoende was. Er is dus méér nodig dan een tijdelijke maatregel. Slydregt.NU vindt dat het college structurele keuzes moet maken in de openbare orde–aanpak, waarbij het plein niet langer speelveld is voor rotzooi, maar weer een veilige plek wordt voor bewoners.
2. Structurele jongerenoverlast en regie van de gemeente
De jongerenproblematiek is niet nieuw, en ook niet uitsluitend lokaal. Maar juist daarom vragen wij: waar blijft de regie? Waarom is er nog steeds geen integrale aanpak met duidelijke kaders, sancties én perspectief? Jongerenwerk alleen is niet voldoende als er geen grenzen worden gesteld en overtredingen niet worden vervolgd.
3. Schade verhalen en verantwoordelijkheid nemen
Schade van € 27.000 aan gemeentelijke eigendommen – en nog meer bij derden – mag niet opnieuw worden afgewikkeld via de algemene middelen. Wij willen van het college horen welke actie ondernomen wordt om schade te verhalen op daders. Wie rotzooi trapt, moet daarvoor opdraaien.
4. Algemeen vuurwerkverbod is symboolpolitiek zonder effect
Tot slot: wij delen de zorgen over het gebruik van zwaar en illegaal vuurwerk. Maar wij zien geen heil in een algemeen vuurwerkverbod, en wel hierom:
•In omliggende landen en regio’s is vuurwerk het hele jaar door verkrijgbaar.
•Met open grenzen binnen de EU is illegale import nauwelijks te stoppen.
•De politie heeft niet de mankracht om dit in de jaarwisselingsperiode te handhaven.
•En uiteindelijk zijn het niet de brave burgers, maar de bekende overlastgevers die zich aan geen enkel verbod houden.
•En laten we helder zijn: “illegaal vuurwerk” is al verboden. Daar is geen extra wet voor nodig, maar wel handhaving en aanpak. Een nieuw algemeen verbod treft vooral de goedwillende Sliedrechter en doet niets aan de daders van het echte probleem.
Om deze overlast daadwerkelijk terug te dringen, kwam Slydregt.NU dinsdagavond met concrete voorstellen:
1. Samenscholingsverbod met tanden
Geen vrijblijvende noodverordening, maar een permanent samenscholingsverbod met snelle handhaving, inclusief gebiedsontzeggingen voor veelplegers. Om de rust te laten wederkeren moet het voor de hele gemeente gaan gelden.
2. Cameratoezicht mét opvolging
Plaats vaste camera’s met realtime meekijkmogelijkheden en zorg voor directe opvolging door politie en boa’s.
3. Verplicht maatwerktraject voor overlastgevers
Jongeren die herhaaldelijk overlast veroorzaken moeten verplicht worden tot een begeleidingstraject met duidelijke voorwaarden, sancties én perspectief. Geen vrijblijvend jongerenwerk, maar een stok én een wortel.
4. Buurtgerichte samenwerking
Structureel overleg met bewoners, ondernemers en Tablis om signalen snel te delen en het plein weer leefbaar te maken.
5. Maandelijks verslag over overlast
Wij willen dat de raad maandelijks een verslag ontvangt over de stand van zaken rond (jongeren)overlast in heel Sliedrecht. Onze fractie merkt nu dat wij telkens achter de feiten aanlopen. Alleen met actuele en transparante informatie kunnen wij onze controlerende taak beter uitoefenen.
Maandelijks informeren
Slydregt.NU vroeg of de andere fracties dit konden steunen en Jongeneel vroeg of zij bereid zijn de kosten van overlast neer te leggen waar ze horen: bij de daders, niet bij de belastingbetaler. Ook hoorde hij graag hoe de anderen aankijken tegen een permanent samenscholingsverbod of gebiedsontzeggingen voor notoire raddraaiers. Slydregt.NU vroeg ook om steun voor een maandelijks raadsverslag. “Zodat wij niet telkens achter de feiten hoeven aan te lopen. Wat nodig is, is geen verbod voor iedereen, maar een gerichte aanpak van de relschoppers die feestdagen misbruiken om de boel te slopen. As we niets doen, glijdt onze samenleving verder af richting een klimaat waarin hufterigheid, haat en onveiligheid het nieuwe normaal worden. Dat laten wij als Slydregt.NU niet gebeuren. Sliedrecht moet een plaats zijn waar mensen met vertrouwen en rust het nieuwe jaar kunnen inluiden én zich het hele jaar veilig voelen. Dat vraagt om een college dat durft te kiezen voor duidelijkheid, handhaving en een daadkrachtige jeugd– en veiligheidsaanpak”, sprak Jongeneel.
Burgemeester Jan de Vries (CDA) van Openbare Orde en Veiligheid vond het jammer dat er laat over wordt gesproken. Hij was blij met de inbreng van de raadsfracties. De Vries verwees naar een feitenrelaas en dat er zeer onveilige situaties zijn geweest voor hulpverleners en inwoners. Ook in de dagen voor de jaarwisseling was dat het geval. De Vries: “We moeten met elkaar helaas constateren dat de zwaarte van het vuurwerk is toegenomen. Er wordt gewoon gegooid met bommen, met handgranaten en dat maakt dat de situatie onacceptabel is. Sliedrecht onwaardig! Dat betekent dat we met elkaar, als samenleving als geheel, een norm stellen. Wij hebben groot respect voor onze hulpverleners!” Volgens De Vries moet de schade worden verhaald op de veroorzakers. Niet altijd zijn ze volgens hem in beeld. Er zijn volgens De Vries ook aanhoudingen en één voor poging tot doodslag. De Vries vertelde dat er een gerichte aanpak op maatwerk richtingen jongeren. De Vries ging ook in op de inkoop door inwoners van illegaal vuurwerk. “Ook dat keur ik af en maak het bespreekbaar”, aldus De Vries, die voor het landelijk vuurwerkverbod is dat er komt. “Er zitten nog wel wat haken en ogen aan het landelijke vuurwerkverbod”, aldus De Vries, die er verder niet op in ging. De Vries: “We gaan gericht illegaal vuurwerk opsporen. Dat is ook een oproep aan de inwoners om dat te melden. Net als de hotspots doorgeven.” Hij noemde ook een alternatief voor de jeugd. “We zouden graag zien dat er een aanbod komt! We gaan ook met SOJS in gesprek”, meldde De Vries, “Het zou goed zijn als er een aanbod is ook na 21.00 uur. Een feest organiseren is niet altijd een oplossing, het kan één van de factoren zijn. Ook daar zitten haken en ogen aan.” De Vries wees ook op de opvoeding en het belang van ouders / verzorgers. “Een gesprek dat in iedere huiskamer zou moeten worden gevoerd”, vindt De Vries. Als burgemeester heeft De Vries niet te klagen over de politie-inzet. “Waar ik wel zorgen over heb, is of wij ook voldoende toezicht zelf willen organiseren. Ik kijk waar mogelijkheden zijn, meer boa’s en suswachten, maar dat heeft ook financiële gevolgen”, sprak De Vries. De problemen staan volgens hem niet op zichzelf. “Er is sprake van grote overlast op het Burgemeester Winklerplein. Daar ontstaan op meerdere avonden in de week onveilige situaties. We moeten komen tot een integrale aanpak van de problematiek en kijken wat er nodig is om te komen tot een veiligere situatie. Afgelopen week is er ook al extra toezicht geweest en zijn bekeuringen uitgedeeld.” De Vries zegde toe een aantal zichtbare maatregelen bekend te willen maken aan de leden van de raad. “Ik kan niet garanderen dat de komende jaarwisseling veilig zal zijn voor iedereen”, verduidelijkte De Vries. Er wordt volgens hem ook gekeken naar de inrichting van het Burgemeester Winklerplein. Moet het anders worden ingericht. De ondernemers overwegen volgens De Vries ook camera’s te installeren en daar gaat de gemeente over in gesprek. “Het is enerzijds een kans, maar het blijft een hulpmiddel die ook de privacy raakt. We gaan in gesprek of we elkaar kunnen versterken”, aldus De Vries, die ook naar bestuurlijke maatregelen binnen de Algemene Plaatselijke Verordening of een Last onder Dwangsom. De Vries zegt te zoeken naar een passende en proportionele maatregel, die past bij de overtreding of een misdrijf. Verder wordt gesproken met het jongerenwerk. De Vries voelde er niet veel voor om de raad maandelijks te informeren. Hij wil de energie en tijd anders inzetten. De Vries: “Is het nodig en wat voegt dat toe? Bij ontwikkelingen zal ik uw raad informeren over een bepaalde situatie.”
Stevig debat over de ervaren onveiligheid.
Mijn pleidooi was om naast preventie (gesprek met inwoners, cameratoezicht, betere verlichting) vooral ook in te zetten op concrete armslag voor de politie.
Er is nu toegezegd dat er concrete uitbreiding van boa’s (opsporingsambtenaren) komt.