Politieke fracties reageren onthutst op RIVM-uitkomsten

SLIEDRECHT – De politieke partijen hadden vooraf geen inzage gehad in het RIVM-rapport rond het bloedonderzoek. Daardoor hadden de fracties donderdag 11 mei 2017 geruimte tijd nodig om én het rapport én de brief van de staatssecretaris aan de Tweede Kamer goed door te lezen.

De meeste politieke partijen zijn onthutst over de uitkomst, maar hadden wel ‘zoiets’ verwacht. (Archieffoto Hans van der Aa / Sliedrecht24)

PRO Sliedrecht heeft uitgezien naar deze rapportage. “Duidelijkheid over verleden en heden met betrekking tot PFOA is hard nodig. Het is triest om te moeten constateren en vernemen uit dit rapport dat in het verleden omwonenden van de  DuPont / Chemours-fabriek mogelijk gezondheidseffecten hebben ondervonden door langdurige blootstelling aan uitgestoten PFOA. Dit omdat de concentraties PFOA in het bloed in het verleden aanzienlijk hoger zijn geweest dan nu wordt gemeten. Onze inwoners hebben dus jarenlang risico gelopen door Dupont/Chemours”, zegt raadslid en vice-fractievoorzitter Peter de Borst (PRO Sliedrecht) donderdagavond.

Ook nu blijkt nog dat omwonenden dichtbij de fabriek hogere waardes hebben van PFOA in hun bloed dat degene die verder weg wonen. Er zijn zelfs nu nog omwonenden (4,7%) volgens De Borst die hogere waarde hebben dan op basis van het Europees onderzoek werd verwacht. De Borst: “Voor de verder weg wonende of minder lang wonende mensen in de omgeving vd fabriek komen die waardes wel overeen met die van elders. De aanbevelingen van het RIVM zien wij graag uitkomen. Met name ook het blijven volgen van wetenschappelijke ontwikkelingen over de effecten van PFOA. Kennis verdiepen en verbreden is zo belangrijk. Hadden we alle kennis over deze stof PFOA maar eerder geweten, onderzocht en naar gehandeld. Hoeveel moeite is er gedaan door de vergunningverlener in het verleden om risico’s van PFOA te beoordelen? Hoe konden ze dit vergunnen?” 

Nauwelijks informatie bekend
PRO Sliedrecht maakt zich ook zorgen over de stof GenX. “In het onderzoek “indicatieve waterkwaliteitsnormen voor stoffen in de GenX-technologie” zien we een rode draad lopen van onzekerheden die ons niet aanstaat: Er ontbreekt gegevens over ophoping in vissen, daardoor niet mogelijk indicatieve waterkwaliteitsnormen vast te stellen van FRD 902 en FRD 903 ( de 2 perfluorverbindingen die vrijkomen bij productie met de zogeheten GenX-technologie)
Er zijn geen gegevens bekend over de eliminatie snelheid in mensen van de stoffen FRD 902 en FRD 903. Dus een humaan toxicologische risiscogrens bepalen wordt bepaald met maar met de gegevens van PFOA. Het kan niet worden uitgesloten dat FRD 903 zich ophoopt in mensen (o.a. via bio accumulerende weg) omdat er specifieke informatie over uitscheiding van deze stof ontbreekt. Er is nauwelijks experimentele informatie beschikbaar. Gebrek aan specifieke gegevens van FRD 902-en FRD 903. Onvoldoende inzichten in effecten op langer termijn. Relatief giftig voor mens en zoogdier
Te weinig onderzoek bekend. Kortom, er is te weinig bekend over deze vervanger van PFOA. En toch wordt deze stof GenX gewoon gebruikt door Dupont/Chemours, en vergund door de hogere overheden.” De politiek kijkt nu ontzettend naar zichzelf. De provincie was vergunningverlener!

Scherp bovenop dossier
PRO Sliedrecht snapt hier niets van. De Borst: “Staan we over 10 a 20 jaar weer met rapporten en dossiers in onze handen. De les van dit alles is toch dat je chemische stoffen pas moet gebruiken en uitstoten als er voldoende kennis over is. Verleden kunnen we niet veranderen, maar met de kennis van het verleden kun je wel het heden verbeteren en de toekomst gezonder houden. Wij zijn benieuwd of de komende tijd zal blijken dat we deze les geleerd hebben. Als PRO Sliedrecht zijnde blijven we scherp bovenop dit dossier zitten en de overheden aansporen slagen te blijven maken. Geen experimenteel gedoe met stoffen waar nog zoveel onduidelijkheid over is.” Verder verwacht PRO Sliedrecht een goede communicatie en informatie vanuit de overheid naar de inwoners toe over deze rapporten. De Borst: “PRO Actief uitleg geven, de juiste duiding neerzetten, vragen beantwoorden en onrust/zorg serieus nemen.”

Regelgeving en restricties
Ook de PvdA-Sliedrecht reageert wat korter. Fractievoorzitter Anton van Rees (PvdA) zegt: “Serieuze feiten. Die duidelijk maken dat de adviezen van toxicologen serieus genomen moeten worden. De chemie moet minder gemakkelijk de nieuwe stoffen kunnen toepassen dan nu het geval is. Dit vraagt om duidelijke regelgeving en restricties.”

Veel vragen
Het CDA Sliedrecht zegt dat mensen die dichter bij de fabriek van Chemours wonen, meer PFOA in hun bloed hebben dan mensen die verder weg wonen. “Duidelijk is dat langdurige blootstelling aan PFOA gezondheidseffecten kan veroorzaken. De fractie van CDA Sliedrecht blijft zitten met de vraag hoeveel mensen ziek zijn geworden door de PFOA van Chemours. We begrijpen dat het voor het RIVM lastig is om met een antwoord op die vraag te komen, maar een inschatting hadden we wel verwacht per ziektebeeld. Hoe groot is nu de kans dat een Sliedrechter door de PFOA van Chemours nierkanker heeft gekregen? Of dat een Sliedrechtse baby daardoor een te laag geboortegewicht had? Om hoeveel inwoners gaat dat precies?”, stelt fractievoorzitter Ton Spek (CDA). De partij ziet graag antwoord op de vragen. 

Zorgen
De fractie van SGP-ChristenUnie is blij dat de uitslag van het bloed- en literatuuronderzoek bekend is. “Ze heeft vertrouwen in de deskundigheid van het RIVM en constateert dat er degelijk onderzoek gedaan is. Wat natuurlijk opvalt is dat er nog veel vragen onbeantwoord blijven en er mede daarom zorgen blijven bestaan. Wat dat betreft hadden we liever een andere uitslag gezien, maar aan inzicht en duidelijkheid is grote behoefte. Daarin komt het onderzoek tegemoet”, zegt fractievoorzitter Nico de Jager (SGP-ChristenUnie). 

Concentraties
Ondanks de gedegen onderzoeken kunnen de bewoners geen zekerheid worden gegeven over de mogelijke gezondheidseffecten van PFOA. De Jager: “De steekproef bevestigt in ieder geval de eerdere conclusies, op basis van theoretisch onderzoek, dat in de directe omgeving van de fabriek omwonenden hogere concentraties PFOA in hun bloed hebben. Het is aannemelijk dat die concentraties in het verleden nog hoger zijn geweest, met mogelijke gezondheidseffecten tot gevolg. Er zijn verbanden gevonden tussen de concentraties PFOA in het bloed van mensen en gezondheidseffecten. Onzeker is echter of PFOA in het bloed de oorzaak is van gezondheidseffecten. Helaas geeft het literatuuronderzoek hierin niet voldoende duidelijkheid.”

Nauwlettend volgen
De komende tijd wil de SGP-ChristenUnie gebruiken om de onderzoeken grondig te bestuderen en zich te bezinnen op noodzakelijke stappen. “In ieder geval zullen we de uitvoering van de aanbevelingen nauwlettend gaan volgen. Onze zorgen en die van onze inwoners kunnen, ondanks iets meer duidelijkheid en inzicht, niet worden weggenomen en blijvende aandacht en vervolgactie is wat ons betreft noodzakelijk”, reageert De Jager. 

Voorkomen uitstoot
De onderzoeksresultaten zijn volgens de VVD zorgwekkend. “Ondanks dat het rapport meer duidelijkheid geeft, zijn er nog steeds veel losse eindjes die aan elkaar geknoopt moeten worden om een duidelijker inzicht te geven in de daadwerkelijke gevolgen voor de omwonenden”, reageert burgerraadslid Sjors van Wijngaarden (VVD) namens zijn partij, “Het is nu zaak om deze gevolgen inzichtelijker te krijgen. Daarnaast willen we de nadruk leggen op het voorkomen van de uitstoot van giftige stoffen in de toekomst, om te voorkomen dat we over een paar jaar weer met de gebakken peren zitten.”