DORDRECHT / SLIEDRECHT – “Met deze PFAS-expositie staan we samen met inwoners stil bij de impact van PFAS op hun leefomgeving en nodigen we uit om met elkaar in gesprek te blijven. De GGD Zuid-Holland Zuid blijft informeren en geeft daarnaast ruimte aan zorgen en ideeën over een gezonde leefomgeving”, zegt Eveline Schurink, directeur Publieke Gezondheid GGD Zuid-Holland Zuid bij de opening van een interactieve tentoonstelling in Stadsbibliotheek Dordrecht. Deze gaat over de invloed van PFAS op onze leefomgeving en gezondheid. De expositie is een initiatief van GGD Zuid-Holland Zuid en reist komend jaar rond in de regio.
De tentoonstelling is woensdag 29 oktober 2025 geopend door wethouder Tanja de Jonge en Rik van der Linden. (Aangeleverde foto)
Tijdens de opening van de PFAS-expositie in de Stadsbibliotheek Dordrecht spraken de Dordtse wethouders Tanja de Jonge (GroenLinks-PvdA) en Rik van der Linden (ChristenUnie-SGP) over het belang van een gezonde en veilige leefomgeving, bewustwording rond PFAS en de gezamenlijke verantwoordelijkheid om het gesprek met inwoners aan te gaan. Vervolgens gaf kunstenaar Wouter Sieuwerts een toelichting op zijn werk ‘The Golden Connection’ en vertelde hij over het creatieve proces achter de installatie. Met de onthulling van het kunstwerk is het officiële startsein gegeven voor de PFAS-expositie. Na de periode in de Stadsbibliotheek Dordrecht reist de PFAS-expositie verder door de regio Zuid-Holland Zuid, met onder meer een vervolg in het Stadskantoor Dordrecht en andere bibliotheken. Zodra de planning voor het komende jaar is vastgesteld, wordt deze gepubliceerd op de website van de GGD Zuid-Holland Zuid.
Tekst gaat verder onder foto.
Hardnekkige chemische stoffen
In 2025 gaf de GGD Zuid-Holland Zuid kunstenaar Wouter Sieuwerts van Tolly Wolly Studio de opdracht een kunstwerk te creëren dat inwoners uitnodigt tot dialoog, reflectie en het delen van ervaringen over PFAS en gezondheid. Het resultaat is de indrukwekkende installatie ‘The Golden Connection’, die tijdens de expositie centraal staat. Het werk maakt zichtbaar hoe PFAS, onzichtbare maar hardnekkige chemische stoffen, verweven zijn met ons dagelijks leven. Rond een groot PFAS-molecuul staan zes personages die elk een andere houding verbeelden, van actievoerder tot wegkijker. De installatie nodigt bezoekers uit om stil te staan bij hun eigen reactie op PFAS en het gesprek met elkaar aan te gaan.
Informatie en bewustwording
Naast de kunstinstallatie biedt de expositie ook ruimte voor kennis en actie. Via een speciaal ontworpen meetinstrument, ontwikkeld door de GGD Zuid-Holland Zuid samen met werkvisie De Hoop, kunnen bezoekers symbolisch delen welke houding zij aannemen ten aanzien van PFAS. Dit doen zij door een muntje in één van de buizen te werpen die één houding van de zes personages uitbeelden. Dit geeft in één oogopslag weer welke houding het meeste voorkomt bij inwoners. Daarnaast geven informatieborden inzicht in wat PFAS precies zijn en wat inwoners zelf kunnen doen om blootstelling te verminderen. De effecten van de expositie worden gevolgd door onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU). Stadsbibliotheek Dordrecht organiseert de komende weken verschillende activiteiten rondom de expositie waaronder lezingen, spreekuren en gespreksavonden over PFAS. Daarmee wordt de bibliotheek een plek waar kunst, kennis en ontmoeting samenkomen.
Ik woon in Sliedrecht. Al mijn hele leven. En ik heb het allemaal zien gebeuren — hoe er jarenlang PFAS de lucht in ging, de grond in, het water in.
En ondertussen praten we, praten we, en praten we nog wat meer. Over bewustwording, over kunst, over “de dialoog”.
Maar terwijl de GGD tentoonstellingen opent en wethouders speeches houden, zijn er hier mensen die ziek worden. Mensen die er niet meer zijn.
Joop Keesmaat. Bram de Winter. En zovelen anderen die misschien gewoon slachtoffer zijn van de rotzooi die we al die jaren hebben ingeademd, gedronken en gegeten.
En dan sta je daar !! Tussen de kunstwerken over PFAS, met een muntje in je hand om “je houding te tonen”.
Mijn houding? Woede. Onmacht. En vooral: genoeg.
We hoeven niet nóg een expositie, nóg een gespreksavond of nóg een bewustwordingscampagne.
We hebben actie nodig. Nu.
Sliedrecht wil geen praatpaal, maar schone lucht. Geen kunstwerk, maar nul uit de pijp.