AMSTERDAM / SLIEDRECHT – Op uitnodiging van stichting Tegengif hebben uit elke provincie mensen hun bloed laten testen op de aanwezigheid van PFAS. Het was de eerste keer dat een landelijk PFAS-bloedonderzoek is gedaan. Bij alle dertien deelnemers zijn PFAS gevonden, waaronder de inmiddels verboden kankerverwekkende stof PFOA.
Het chemiebedrijf Chemours aan de overzijde van de rivier bij Sliedrecht. Het bloedonderzoek illustreert het PFAS-probleem: PFAS zijn nauwelijks afbreekbaar en bedreigen de gezondheid. Daarom is een verbod op lozing en productie van alle PFAS nodig om verdere gezondheidsschade te voorkomen. Stichting Tegengif en artsen- en milieuorganisaties pleiten al langer voor een nationaal biomonitoringssysteem. (Archieffoto Hans van der Aa / Sliedrecht24)
Stichting Tegengif is in 2017 opgericht om de blootstelling van burgers aan schadelijke chemicaliën tegen te gaan. Ieder mens krijgt dagelijks via voedsel, drinkwater, lucht en consumentenartikelen honderden schadelijke stoffen in zijn lichaam. Kinderen worden voor hun geboorte al blootgesteld aan chemische stoffen, die hun kans op een gezond leven bedreigen. Stichting Tegengif werkt aan bewustwording bij het publiek, de politiek en het bedrijfsleven over de gezondheidsrisico’s van schadelijke chemicaliën. “Alleen als gifvrij produceren en consumeren de nieuwe norm wordt, ontstaat een gezonde gifvrije generatie”, stelt de stichting. “Met deze kleinschalige, signalerende studie willen we laten zien dat PFAS een probleem zijn van ons allemaal en niet alleen van de mensen die rondom Chemours en 3M wonen,” vertelt Annelies den Boer, directeur van Tegengif. “Overal in Nederland krijgen mensen PFAS binnen via voedsel, drinkwater, de lucht en consumentenartikelen die ze dagelijks gebruiken. Omdat PFAS niet of nauwelijks afbreken maken wij ons grote zorgen over de gezondheid van mensen nu en in de toekomst. Alle deelnemers aan ons bloedonderzoek delen hun verhaal over hun blootstelling aan PFAS. We willen hiermee de bewustwording over de alomtegenwoordigheid van PFAS vergroten en de politiek aanzetten tot actie.”
Keesmaat en Van der Hel
De Zuid-Hollandse deelnemers Joop Keesmaat en Kees van der Hel delen de zorgen over de aanwezigheid van PFAS. Met hun actiegroep Gezondheid vóór Alles strijden ze al jaren tegen de vervuiling van Chemours. “Kijk, het is zeker dat PFAS slecht is voor je gezondheid”, aldus Joop. “Ik zeg altijd maar heel chargerend: van PFAS krijg je kanker en van kanker ga je dood. Ik ben nog zonder PFAS in mijn bloed geboren, maar de generatie van nu wordt met PFAS in zijn bloed geboren. Dus allereerst moet Chemours stoppen met die PFAS-uitstoot. En vervolgens moet je de omgeving gaan saneren. Als je nu niets doet, wordt het probleem voor de toekomstige generaties alleen maar groter. En zo wil je de wereld niet achterlaten voor je kinderen en kleinkinderen.”
In lichaam ophopen
PFAS is een verzamelnaam voor duizenden door de mens gemaakte chemische stoffen. Uit het bloedonderzoek blijkt dat alle deelnemers PFOA en PFOS in hun bloed hebben, twee PFAS-soorten die inmiddels verboden zijn. PFOA werd sinds de jaren 40 van de vorige eeuw onder andere gebruikt bij de productie van teflon, bekend van de antiaanbakpan; PFOS werd toegepast in bijvoorbeeld brandblusschuim. Den Boer: “Beide stoffen zijn nog steeds in het milieu aanwezig en daardoor krijgen we ze dus ook steeds opnieuw weer binnen. Dat is zeer zorgelijk. Volgens de International Agency for Research on Cancer, IARCm van de Wereldgezondheidsorganisatie, is PFOA een bewezen kankerverwekkende stof, en PFOS een mogelijk kankerverwekkende stof. Deze stoffen zijn bioaccumulatief, wat betekent dat ze zich in je lichaam ophopen. PFOA en PFOS illustreren daarmee hoe ernstig en vrijwel onomkeerbaar het probleem van de PFAS-vervuiling is. En hoe belangrijk het is om nu in te grijpen.”
Oproep
Met een nationaal biomonitoringssysteem kan volgens stichting Tegengif, in navolging van de landen om ons heen, ook in Nederland bloed, urine en borstvoeding langdurig worden onderzocht op de aanwezigheid van schadelijke chemische stoffen zoals PFAS. Majorie van Duursen, hoogleraar Environmental Health and Toxicology aan de VU Amsterdam, steunt die oproep. “Dit kleinschalige onderzoek is een belangrijke signaalstudie die de noodzaak van een structureel, nationaal biomonitoringsprogramma duidelijk maakt. Het is cruciaal dat de overheid regelmatig monitort aan welke schadelijke chemicaliën Nederlandse burgers blootstaan zodat diezelfde overheid adequate maatregelen kan nemen om mogelijke gezondheidsschade te voorkomen. Dat is zij aan haar burgers verplicht.” De invloed van grote bedrijven als Chemours op het politieke besluitvormingsproces, maken gezamenlijk optrekken volgens stichting Tegengif hard nodig. “Tegengif en haar Europese partnerorganisaties vinden dat de politiek aan zet is om burgers te beschermen tegen PFAS”, aldus Den Boer, “Momenteel wordt er gewerkt aan een Europees verbod op PFAS. Helaas worden er door bedrijven die deze niet-afbreekbare chemicaliën produceren en gebruiken allerlei uitzonderingen bepleit. Dat is onacceptabel.”
Hier heeft men het weer ongenuanceerd over kankerverwekkend en ophopen.
Kanker. Een internationaal agentschap (IARC) klasseerde PFOA december 2023 als kankerverwekkend, dat is zo, maar het is besterbij te vermelden dst een lid ervan nadien zei dat er povere epidemiologische evidentie was.Men deed het omdat men beter zicht meende te hebben op het mechanisme. Waar dan een ander bij opmerkte dat de mechanitische visie niet gesteund werd door epidemiologisch onderzoek.
In Zwijndrecht deed en ook onderzoek, niet meer kankers in Zwijndrecht dan in Vlaanderen. Meer nog, PFAzS ou besche zou tegen borstkanker en testiskanker beschermend zijn (PFAS en kanker). Ook voor deze bewering is er pover bewijs (little evidence).
Ophoping in lichaam.
Ook dat is slechts in een beginfase waar. Stel er is een condtante blootstelling van 10ng per jaar en hij dcheidt 10% van wat hij binnengekregen heeft per jaar uit dan zal hij noogsten 100 ng kunnen biinnenhouden want komt nadien 10ng bij en hij scheidt dan ook 10ng uit. In de farmacie heet dat de ‘ steady state concentration’. HGezien mensen verdchillend binnenkrijgen en ook andere graden van uitscheiding is deze steady state concentratie een individuele zaak. Voor verdere ophoping is een steeds hogere blootstelling nodig maar de realiteit is dat voor de belangrijkste stoffen de blootstelling daalt en dus de sready state concentratie daalt. Er is voor mensen die reeds hun steady sttate bereikten en daling en dat is ondertussen voor het gros het geval. Voor zwijndrecht en Dordrecht is dat het geval.
Voor de achtergrondgebiede ervan is dat niet noodzakelijk zo want de hogere concentraties verlagen door zoch te verspreiden over gebieden met lagere concentratie.
Dat het bedrijf er aan verdient is logisch.
Van bedrijven wordt verwacht, dat zij geld verdienen.
Bij dit bedrijf werken ook medewerkers uit Sliedrecht en andere plaatsen.
Zij verdienen hun geld door bij Chemours te werken.
Daar is niets op aan te merken.
Tenzij……..deze medewerkers van hoog tot laag zich bewust waren bij het in diensttreden,
van het gevaar van PFAS voor de gezondheid. Of zich daarvan later bewust werden.
En toch de keuze maakten voor werken bij Chemours.
Dat is hun keuze.
Maar stel niet met de kennis van nu over de feiten, die toen al speelden en wellicht
voldoende bekend, waren om een goede keuze te maken: Verkeerd werk i.v.m. de volksgezondheid
of kiezen voor de behoefte aan een inkomen.
Wie zonder zonde is……
Tenzij…. deze werknemer
Maarja, het verdiend zo lekker hé….