door Peter Donk
SLIEDRECHT – De concept Regionale Energiestrategie (REs) Drechtsteden kan alleen met goede afspraken, aanvullingen en onder voorwaarden worden uitgevoerd, vindt een aantal politieke partijen in de Sliedrechtse gemeenteraad. Dat werd dinsdagavond 22 september 2020 duidelijk bij de besluitvormende vergadering in raadzaal De Lockhorst in partycentrum De Lockhorst aan de Sportlaan. Het CDA sprak over betaalbaarheid en solidariteit. Lokale party Slydregt.NU merkte op dat naar alternatieve, innovatieve energiebronnen geen onderzoek is gedaan. Uitsluitend naar warmtenet. Er kwamen vier amendementen.
De REs was een debatstuk voor de raad. Uiterst rechts is fractievoorzitter Cees Paas (SGP-ChristenUnie) aan het woord. Hij kwam met een tweetal breed gesteunde amendementen. (Foto Peter Donk / Sliedrecht24)
Mede namens VVD, D66, Slydregt.Nu, PvdA kwam SGP-ChristenUnie met een tweetal amendementen. Meervoudig lokale samenwerking vraagt heldere kaders. “Voor ons ligt een mooie concept – Regionale Energiestrategie. Nederland staat voor een enorme opgave om op land duurzame energie op te wekken. Een opgave gericht om deze wereld door te kunnen geven aan onze kinderen. Om te kunnen genieten van een schepping die niet meer gebukt gaat onder vervuilende fossiele brandstoffen”, aldus fractievoorzitter Cees Paas (SGP-ChristenUnie). Sliedrecht moet volgens Paas de komende jaren ingrijpende beslissingen maken om te voldoen aan de opgave. Paas: “Zonneweiden, windmolens, geothermieputten, aquathermie en verder. Deze opgave doen we gelukkig niet alleen, maar we bundelen onze krachten in de regio. Maar niet alleen in de regio, we maken deze keuzes ook graag met onze inwoners, waar niet alleen de lasten maar ook de opbrengsten van de duurzame energie voor onze inwoners zijn. Deze samenwerking vraagt om een heldere stellingname van ons als gemeenteraad.”
Niet betrokken worden
En er kwam een aanpassing reactie op concept-REs. Meervoudig lokale samenwerking staat volgens de SGP-ChristenUnie in de kinderschoenen. Paas: “Nu dergelijke zaken niet meer door de Drechtraad worden besloten is er sprake van een een samenwerkingsverband op dit specifieke beleidsgebied. Daarmee is ook een helder kader aangegeven. Aan de tafels waar het om de Regionale Energiestrategie gaat moet en kan het dus alleen gaan over de Energie Strategie: wat doen we om te besparen en wat gaan we doen om voldoende duurzame energie op te wekken. Om dit te benadrukken dien ik samen met de PvdA, VVD, Slydregt.nu en D66 een amendement in waarmee we in de brief opnemen: dat ‘De samenwerking om te komen tot een Regionale Energie Strategie’ zich uitsluitend beperkt tot onderwerpen die daarmee rechtstreeks verband houden. Andere onderwerpen en beleidsterreinen mogen niet betrokken worden in dit regionale samenwerkingsverband.” SGP-ChristenUnie vindt dat windmolens onder de vijftien meter moeten kunnen in Sliedrecht-Noord. Paas suggereerde daarvoor iets ten noorden van De Driehoek (‘Baanhoek-Noord’ zeg maar, om de locatie aan te geven). Een buurtmolen verdient bij Paas de voorkeur. Zijn partij is al sinds 2012 voor windmolens.
Amendement
Slydregt.NU vindt de concept REs Drechtsteden onvolledig, omdat dat er alleen wordt gekeken naar het opwekken van energie via een warmtenet, zonne- en windenergie. Fractievoorzitter Mark Jongeneel (Slydregt.NU): “Terwijl er naar alternatieve innovatieve energiebronnen geen onderzoek is gedaan daarom komen wij samen met de VVD met een amendement om dit alsnog te bewerkstelligen. In de uitwerking van de REs willen we de mogelijkheden van andersoortige energietechnieken (zoals waterstof, getijdenenergie, superkritische watervergassing, kernenergie met Thorium reactoren, infraroodpanelen, innovatieve technieken, etc.) in kaart gebracht zien worden. De REs, zoals deze nu voor ligt, richt zich wat betreft duurzame elektriciteitsopwekking hoofdzakelijk op bewezen technieken. In de REs wordt het begrip innovatie een aantal keer genoemd, maar we zijn van mening dat innovatieve oplossingen een wezenlijk onderdeel van de energietransitie zullen zijn. Het gaat een grote uitdaging worden om onze doelstellingen te realiseren voor 2050. De context kan echter voor 2030 al veranderen, doordat de REs op grond van nieuwe inzichten, innovaties en ervaringen elke 2 jaar herijkt zal worden.”
Technische opties en draagvlak
Nieuwe technieken hebben volgens Jongeneel mogelijk minder ruimtelijke nadelen dan de huidige technieken, maar bovendien kunnen nieuwe innovatieve technieken wel eens veel effectiever en minder belastend zijn. “We willen dat huidige alternatieven en toekomstige innovaties opgenomen worden in de REs, zodat we uiteindelijk een betere afweging kunnen maken. Kortom wij willen een compleet beeld hebben van alle technische opties waar geen mogelijkheden worden uitgesloten. In het warmtenet en windenergie heeft Slydregt.NU weinig vertrouwen. Het warmtenet is ingericht op midden temperatuur (70 graden aanvoer-40 graden afvoeren) terwijl de meeste oudere woningen qua warmte voorziening zijn ingericht op een aanvoertemperatuur van 90 graden Celsius. Dus hoe gaat de gemeente Sliedrecht borgen dat de verwarming van de woningen op peil blijft? Er zal sowieso een upgrade moeten plaatsvinden – zowel in huur- als in koopwoningen – van de bestaande installaties, lees; meer/andere radiatoren, leidingwerk vervangen, groepenkast upgraden, investering in inductiekoken. Bezint eer ge begint; de techniek is er nog niet klaar voor! Wat kunnen we als gemeente al wel doen? Begin met het beter isoleren en ventileren van woningen, begin met het beter inregelen van de bestaande installaties, op basis van gas (de transitie brandstof voor de komende 20 jaar) en de bestaande CV’s. Slydregt.NU is niet tegen zonne-energie op daken als dit veilig wordt aangelegd als het brandgevaar hierdoor minimaal is”, sprak Jongeneel. Deze maatregelen zijn volgens Jongeneel allemaal veel minder ingrijpend voor de gemiddelde Sliedrechter en beter behapbaar qua kosten voor alle partijen (burger, corporatie, gemeente). “Dit is voor veel mensen haalbaar en betaalbaar hierdoor neemt het draagvlak toe.”
Geen windenergie
VVD Sliedrecht vindt het onverantwoord om windmolens in het gebied ten noorden van de spoorlijnen te plaatsen nu daar eindelijk ruimte komt voor woningbouw. “We kunnen als raad nu al een duidelijk signaal geven aan deze inwoners dat we niet voor deze horizonvervuiling in hun achtertuin zijn. We zijn van mening dat ons grondgebied dan niet groot genoeg voor is. We zien veel meer in onderzoek en toekomstige oplossingen, die nu helemaal niet in de REs genoemd worden. Er zijn tal van ontwikkelingen waar fors in wordt geïnvesteerd, mede door pensioenfondsen. Omdat er meer te halen is dan alleen zonne- en windenergie. Daarom dienen voor het amendement van Slydrecht.nu mee in, om alternatieve vormen en innovatie van opwekking van duurzame energie, mee te laten nemen in de REs. Terugkomend op de windmolens… We vinden dat een bijzin, die tussen haakjes staat daarom uit de reactie gehaald moet worden en aangevuld moet worden met een duidelijke zin. De zin die duidelijk aangeeft dat wij als Sliedrecht windenergie uitsluiten! We hebben ook even meegerekend met de heer Paas. We vinden zijn conclusie zeer interessant om 1km x 250m met zonnepanelen te bedekken. Ons dorpslint is 6 km lang, dan zou het gaan om nog geen 45 meter breed. Als we daarmee de opgave voor de REs hebben ingevuld, is het zeer interessant om te kijken of wij op de Sliedrechtse daken daar niet iets mee kunnen doen”, aldus Bijderwieden,
Pas op de plaats
Over de REs zijn er volgens VVD Sliedrecht tijdens de vorige vergadering interessante gedachtes gedeeld. Fractievoorzitter Roelant Bijderwieden (VVD): “We kunnen ons redelijk vinden in de reactie die nu opgesteld staat. Het amendement dat SGP/CU indient beschrijft een belangrijk punt voor ons heel goed. Met betrekking tot de GEO Thermie! Daar zijn we nog niet van overtuigd en zoals de heer Van Wijngaarden tijdens de vorige vergadering al heeft aangegeven willen we meer inzicht en een reflectie van de werkgroep in relatie tot de laatste ontwikkelingen op gebied van warmtenet. We moeten het hier in deze raad nog maar eens goed over hebben. Daarom dienen we het amendement ook mee in. We vinden dat we op dit moment pas op de plaats moeten maken met betrekking tot windmolens in Sliedrecht. Laat het helder zijn dat de VVD van mening is dat windmolens op subsidie draaien in plaats van een zalig briesje. We vinden het onverantwoord om windmolens te plaatsen ten noorden van de spoorlijn. Dan is ons grondgebied niet groot genoeg voor windmolens.” De VVD is er ook van overtuigd dat ze op subsidie draaien. PvdA Sliedrecht staat niet onverschillig tegen het plaatsen van windmolens. Fractievoorzitter Anton Huijzer (PvdA) ziet windmolens over het spoor, in Sliedrecht-Noord, wel zitten.
Betaalbaarheid en solidariteit
Voor het CDA is het volgens raadslid Vincent Prins vanzelfsprekend dat Sliedrecht een bijdrage levert aan minder opwarming van de aarde. “Op grond van de Regionale Energiestrategie, de REs, trekt Sliedrecht samen op met andere gemeenten. Vanavond heb ik opmerkingen over de betaalbaarheid en over solidariteit in de regio. In de oordeelsvormende vergadering van 15 september 2020 ging het vooral over de betaalbaarheid van de energietransitie. Daar maken de meeste inwoners zich zorgen over. Dat begrijpen we. Die zorgen zijn er bij het CDA ook”, sprak Prins. Daarom is het volgens hem goed dat over een betaalbare aanpak in de Drechtsteden wordt gesproken. Prins: “Dit is en blijft een groot aandachtspunt. Dan kom ik nu bij de solidariteit. De Drechtsteden willen een eerlijke verdeling van de lasten over het grondgebied van de zeven gemeenten. Het CDA is blij dat dit in de brief
aan het Bestuurlijk Overleg wordt genoemd. We wijzen in het bijzonder op de precieze formulering in de reactiebrief. In de brief staat niet: sommige lasten. Nee, in de brief staat: de lasten. Het gaat dus om een evenredige verdeling van alle lasten. Het gaat in de regio niet alleen over waar er plaats is voor toekomstige geothermie, windmolens of zonneparken. Het gaat ook over wat we nu al hebben. In Sliedrecht hebben we nu een grote gasleiding en wel drie hoogspanningslijnen. Zolang die voorzieningen worden gebruikt, zouden we die ook moeten optellen bij de lasten.” Het CDA Sliedrecht wil volgens Prins dat er in de toekomst een situatie ontstaat, waarin alle Drechtsteden kunnen zeggen: ja, er was sprake van echte solidariteit en we hebben alle lasten eerlijk verdeeld. Sliedrecht moet, kan en wil een bijdrage leveren aan de energietransitie. De energietransitie moet voor iedereen haalbaar, betaalbaar en begrijpelijk zijn.” Alleen dan lopen volgens het CDA steeds meer mensen warm voor de energietransitie.
Windenergie
Wethouder Ton Spek (CDA) van Duurzaamheid pleitte ervoor de speelruimte (windmolens) niet weg te geven. “We willen straks wel de piepers elektrisch kunnen koken of de auto kunnen opladen. Denkt u niet dat we straks een verlengsnoer kunnen aanleggen naar vijf windmolens in de Noordzee. We moeten ook zelf nadenken over stroom opwekken binnen de gemeentegrens.” D66 pleitte ervoor namens de raad kenbaar te maken dat we geen voorstander zijn van windmolens. “Anders gaat deze raad straks gewoon tegenstemmen”, aldus fractievoorzitter René de Munck (D66).
Steun
De amendementen van de SGP-ChristenUnie werden door de raad unaniem gesteund. Het amendement van Slydregt.NU en de VVD kreeg ook de steun van alle partijen. Het VVD-amendement kreeg alleen steun van D66 en Slydregt.Nu en werd verworpen.