SLIEDRECHT – De raad sprak woensdagavond 18 april 2018 geruime tijd over het rapport ‘Verstandig versterken’ van Bureau Berenschot over ‘Samenwerken in de Drechtsteden’. De avond bestond deels uit een gedeelte met informatie over de Drechtsteden (achtergrondinformatie) en een toelichting op het rapport door regiobestuurder en wethouder Hans Tanis (SGP-ChristenUnie). Vanuit Sliedrecht wordt kritisch naar het rapport gekeken. Dat deed ook Tanis overigens, die zich ook heeft geërgerd aan teksten in het rapport.
Programmamanager Ernest Drijkoningen is hier aan het woord. Hij vertelt over de Drechtsteden, nu 289.000 inwoners en samen zeven gemeenten waaronder Sliedrecht. De voordelen en nadelen. (Foto Peter Donk / Sliedrecht24)
Raadslid Gerrit Venis (PRO Sliedrecht) vroeg voorzitter van de beeldbepalende vergadering Cees Paas (SGP-ChristenUnie) bij aanvang van de vergadering om eens te kijken naar de publieke tribune. Paas moest toegeven dat daar alleen een journalist van Sliedrecht24 zat, waarop Venis riep: “Zoveel interesse is er in Sliedrecht nu voor de Drechtsteden’. Lokale partij PRO Sliedrecht is ‘geen fan’ van de Drechsteden. Dat zette meteen de toon van de vergadering. Nog altijd geldt voor de deelnemende gemeenten in de Drechtsteden: gemeentelijke autonomie (lokaal wat lokaal kan), verlengd lokaal bestuur (geen extra bestuurslaag) en samenwerking alleen bij aanaantoonbare meerwaarde (geld en kwaliteit). “De huidige samenwerking is aanmodderen en dat moeten we niet blijven doen”, stelde Venis, die vertelde voorzitter Wouter Kolff (VVD) van de Drechtraad te citeren.
Regio
Drijkoningen noemde de voordelen en dilemma’s. Als voordelen noemde hij efficiëncy en snelheid in besluitvorming, groter netwerk, bestuurskracht en lokaal wat kan en regionaal wat moet. Volgens Tanis zie je de trend dat de provincie steeds vaker zaken doet met ‘de regio’. “Je ziet de trend ook op het gebied van economie, wonen en mobiliteit. Als stad ben je soms te klein, zelfs Dordrecht. De provincie doet vaker zaken regionaal”, sprak Tanis. Dilemma’s zijn er ook, zoals efficiëncy versus maatwerk, draagvlak versus daadkracht en focus op bedrijfsvoering versus bestuurlijk comfort of bedrijfsvoering. De Drechtraad vormt het algemeen bestuur van de Drechtsteden. Dat is een bijzonderheid in bestuurlijk Nederland. De Drechtsteden vormen namelijk de enige gemeenschappelijke regeling, waarvan het algemeen bestuur bestaat uit raadsleden.
Rapport
Na een korte pauze werd gesproken over het rapport Berenschot ‘Verstandig versterken’, ‘Doorontwikkeling regionaal arrangement gemeente Dordrecht’. Het rapport verscheen begin februari dit jaar. Regiobestuurder en wethouder Hans Tanis (SGP-ChristenUnie) ging het rapport toelichten. Het rapport is gemaakt in opdracht van het college van B & W van de gemeente Dordrecht. “Daar was discussie over de regionale samenwerking. Werken we op de juiste manier samen en is Dordrecht als centrumstad de huidige samenwerking optimaal”, sprak Tanis. Resultaat: inhoudelijk fundament voor een regionaal gesprek over de samenwerking op te schalen Drechtsteden en Zuid-Holland Zuid. Er werd een coördinatiegroep opgezet met de zeven burgemeesters. Het onderzoek vond plaats tussen oktober 2017 en februari 2018. Het rapport werd 6 februari 2018 gepresenteerd. Er komt nu een voorbereidingscommissie met naast de zeven burgemeesters ook zeven wethouders. Daaruit moet een voorstel komen dat naar de gemeenteraden gaat (met o.a. analyses, conclusies, aanbevelingen Berenschot delen, toekomstgericht, eiegentijds voorstel samenwerking).
Disbalans
De raadsleden voelen zich toch wel overvallen door het rapport en het initiatief van Dordrecht. “Er is wel chagrijn geweest. Dordrecht heeft voor de troepen uitgelopen”, sprak Tanis. “Het is een Dordtse aangelegenheid. Het is een disbalans, Dordrecht kan zonder samenwerking, maar de andere plaatsen kunnen niet zonder ons”, verwoordde burgerraadslid Joop de Vries (CDA). Tanis uitte ook kritiek: “We zijn niet met elkaar in staat om de economische groei als collectief in de Drechtsteden te verbeteren. Maar als je kijkt naar de sociale dienst dan lopen de Drechtsteden voor. Het geeft wel een aantal trends weer. Ondanks de samenwerking wordt in de Drechtsteden onvoldoende geprofiteerd van de economische groei.”
Onvoldoende resutaat
Er is volgens een analyse in rapport Berenschot sprake van een verstandshuwelijk binnen Zuid-Holland Zuid. Onder druk staan bestuurlijke ontwikkelingen. Wat de samenwerking in de Drechtsteden betreft, is veel naar binnen gericht. Ze zijn heel erg bezig met het proces, maar onvoldoende inhoudelijk. “Positief wordt in het rapport de kracht van het Drechtraadmodel genoemd. De gemeenten hebben wel uitéénlopende opgaves, zoals op woningbouw gebied. Er is sprake van een hecht netwerk, maar met onvoldoende resultaat. Meer beloven dan je waar kan maken”, legde Tanis uit.
Niet onderschrijven
Berenschot heeft een drietal scenario’s geschetst. Doorgaan met optimalisaties, de samenwerking versterken of ontbinding. Voorwaarden voor versterkende slagkracht zijn een sterke bestuurlijke betrokkenheid Dordrecht, een strategisch opererende Drechtraad, heldere afspraken en versterken van publiek-private aspect van de samenwerking. Raadslid Jan Visser (SGP-ChristenUnie): “Je ziet dat we veel naar de inhoud gaan. Moeten wij insteken nu Dordrecht zich ongemakkelijk voelt?” Tanis vertelde de aanbeveling niet te onderschrijven, “Mij irriteert het dat het op deze wijze opgeschreven is”, sprak Tanis.
Tekst gaat onder twee verder.
Ook regiobestuurder en wethouder in Sliedrecht Hans Tanis heeft zich op punten geirriteerd aan het rapport Berenschot 'Verstandig versterken'. Niet alle aanbevelingen kan hij onderschrijven, zegt hij woensdagavond in de raad Sliedrecht pic.twitter.com/F7XZfawJbA
— Sliedrecht24 (@Sliedrecht24) April 18, 2018
Standpunt
Het college van B & W van Sliedrecht heeft met het oog op de samenwerking Drechtsteden een aantal voorwaarden geformuleerd en kiest voor ‘optie 2’ namelijk fundamentele versterking van de Drechtstedensamenwerking. Sliedrecht respecteert de centrum positie van Dordrecht en wil met zeven gemeenten verder op gezag ingevuld, het optimaliseren van het Drechtstedenmodel, slagkracht organiseren, een beperkt aantal programmalijnen en het ruimtelijke-economisch model met variabele governance (mobiliteit / bereikbaarheid, wonen en economie). Over de samenwerking in de regio zegt het college over Zuid-Holland Zuid. Er zou kritisch gekeken moeten worden naar de Dienst Gezondheid & Jeugd onderbrengen in de gemeenschappelijke regeling Drechtsteden. Het college wil graag weten wat de opvattingen zijn van de raadsfracties. Dinsdag 24 april 2018 is er een oordeelsvormende vergadering en komt het rapport weer aan de orde.