COLUMN: Rol inspiratiedocument bij opstellen verkiezingsprogramma

“Op woensdag 18 maart 2026 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. In aanloop daarnaartoe zijn de politieke partijen aan zet om hun plannen en standpunten te formuleren. Na de verkiezingen is het aan de raad om te komen tot een nieuw coalitieakkoord. Ter ondersteuning bieden wij u namens de ambtelijke organisatie een inspiratiedocument aan met feitelijke achtergrondinformatie over de belangrijkste ontwikkelingen in Sliedrecht. Het document bevat objectieve gegevens, voorzien van bronvermelding, en is bedoeld als politiek-neutraal hulpmiddel bij het opstellen van verkiezingsprogramma’s en – na de verkiezingen – een mogelijk coalitieakkoord. Het is aan u om dit document eventueel verder te delen met uw programmacommissie, fractie, (potentiële) kandidaten en andere geïnteresseerden binnen uw partij. Indien gewenst lichten wij de informatie graag mondeling toe en beantwoorden we met plezier eventuele feitelijke vragen. Wij hopen dat dit document bijdraagt aan een inhoudelijk goed onderbouwde voorbereiding op het verkiezingsproces. Uiteraard blijven de politieke keuzes aan u.”

 

Het mag dan feitelijke ‘achtergrondinformatie’ zijn en bedoeld zijn als ‘politiek-neutraal hulpmiddel bij het opstellen van verkiezingsprogramma’s en – na de verkiezingen – een mogelijk coalitieakkoord’, toch lijkt het sterk om een poging tot inmenging en het sturen op het verkiezingsprogramma van de politieke partij. Het is niet alleen dit. Ook het moment van versturen. De timing heeft daar alle schijn van, want veel politieke partijen werken in deze tijd aan het opstellen van hun plannen en het uitwerken van ideeën. Waarom zou je dit ‘inspiratiedocument’ niet versturen nadat de verkiezingen zijn geweest? Juist. Om bepaalde visies vanuit de lokale ambtenaren mee te kunnen laten liften.  En het wordt ook nog eens ‘inspiratie!’document genoemd.

 

In het voorwoord van het document van 32 pagina’s, in het bezit van online krant Sliedrecht24, blijkt nogmaals de sturing. Gemeentesecretaris Kuiper schrijft: “Het opstellen van verkiezingsprogramma’s en een coalitieakkoord is het domein van de politiek. De ambtelijke organisatie past daarin een terughoudende, neutrale en onafhankelijke positie. De organisatie kan in dit proces slechts dienend en ondersteunend zijn. Bijvoorbeeld door het aanleveren van feitelijke achtergrondinformatie. Daarom hebben wij een inspiratiedocument opgesteld om politieke partijen van de meest basale feitelijke informatie te voorzien.”

 

Hij verklaart met dit document inzicht te willen bieden in de huidige ontwikkelingen en de ontwikkelingen die op Gemeente Sliedrecht afkomen. En dat het allemaal met de meest goede bedoelingen op papier is gezet. “Het gaat alleen om objectieve constateringen en feiten, en niet om meningen. Daarom hebben wij alles zoveel mogelijk voorzien van bronvermelding. Wij hebben geprobeerd alles zodanig op te schrijven dat het zowel voor de zeer ervaren politici als voor hen die zich pas sinds kort in de lokale politiek verdiepen interessant en begrijpelijk is. Op basis van een feitelijke analyse en duiding van de belangrijkste vraagstukken reiken we achtergrondinformatie aan voor toekomstig beleid. We doen dit vanuit de inhoudelijke expertise binnen de organisatie, verrijkt met landelijke cijfers en informatie van onze samenwerkingspartners. Het is belangrijk te beseffen dat dit document een momentopname betreft (juli 2025), en dat de actualiteit bepaalde onderdelen mogelijk snel achterhaalt. Dit document is nadrukkelijk bedoeld als inspiratiebron. De politieke afwegingen en keuzes zijn uiteraard aan u. Wij wensen u veel wijsheid in de komende periode!”, aldus Kuiper.

 

Hoe goed ook bedoeld? Wat is het doel? Toch duidelijk maken hoe de ambtenaren, lees Gemeente Sliedrecht, tegen zaken aankijken en dus toch de politieke partijen dit even willen meegeven. Nu ze toch aan hun verkiezingsprogramma werken. Of het ook goed valt bij alle politieke partijen, die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen woensdag 18 maart 2026?