SLIEDRECHT – Het college heeft deze week ingestemd met de ondersteuning van de uitrol van een warmtenet in Sliedrecht-Oost. Dat schrijft demissionair-wethouder Hanny Visser (PRO Sliedrecht) van Energie vrijdag 8 juni 2018 aan de gemeenteraad. Het gaat om honderden huizen, 850 in totaal.
Enerzijds betreft het de fysieke aanleg van de eerste fase van het warmtenet waarbij meer dan 850 sociale huurwoningen worden aangesloten. Anderzijds gaat het om een uitwerking van een uitvoeringsplan voor de tweede fase van de uitrol: het aansluiten van het netwerk op particuliere grondgebonden woningen, VvE’s en utiliteit (zoals verzorgingstehuizen). (Archieffoto Sliedrecht24)
Sinds oktober 2016 is het Klimaatakkoord van Parijs van kracht. Daarin is vastgelegd dat wereldwijd
de broeikasgassen teruggedrongen moeten worden en de opwarming van de aarde beperkt moet
worden. Nederland moet koolstofarm, energie-en grondstoffenefficiënt worden. Ook de regio Drechtsteden heeft een Energiestrategie gelanceerd die de weg schetst naar een
energie neutrale regio in 2050. Vrijdag 23 februari 2018 heeft gemeente Sliedrecht de Samenwerkingsovereenkomst Drechtsteden Energieneutraal ondertekend en de intentie uitgesproken gezamenlijk te werken aan de uitvoering van de Samenwerkingsagenda.
Complexe opgave
Met de samenwerkende partijen werkt Sliedrecht onder andere toe naar het uitfaseren van aardgas in de gebouwde omgeving. De regio heeft de ambitie om in 2035 de gebouwde omgeving (zowel koop als huur) van het gas af te hebben. “Dit betekent grofweg dat in Sliedrecht jaarlijks zo’n 600-700 woningen over moeten op een alternatieve warmtevoorziening. Ook in de duurzaamheidagenda 2018-2022 heeft de energietransitie en het uitfaseren van aardgas een prominente rol. Het is namelijk een langdurige en complexe opgave. Het aardgas zal vervangen worden door een mix van individuele, lokale en regionale oplossingen: een warmtenet op basis van restwarmte (hoge temperatuur net) of geothermie (lage temperatuur net), all-electric (bijvoorbeeld warmtepomp) en hernieuwbaar gas (zoals biogas). En voordat de gaskraan dicht kan moeten woningen en bedrijven transitie klaar te zijn. Een enorm maatschappelijk vraagstuk”, schrijft Visser namens het college aan de gemeenteraad.
Start uitrol
Als onderdeel van de energiestrategie Drechtsteden is een uitvoerige analyse gemaakt naar de alternatieven voor aardgas in de regio. Dit heeft volgens het college van B & W een prioritering opgeleverd voor de komende 10-15 jaar en geeft zowel inzicht in de oplossingen op lange termijn als inzicht in waar de warmtetransitie start in de Drechtsteden en Sliedrecht in het bijzonder. Visser: “De analyse is gebaseerd op laagste transitiekosten voor het alternatief voor aardgas, gecombineerd met de vervangingsopgave van Stedin, ingrepen in de openbare ruimte, en de planning van woningbouwcorporaties. Er blijkt in de regio veel potentie te zijn voor een warmtenet, welke kan groeien in clusters op basis van vraagontwikkeling. Specifiek voor Sliedrecht wordt Sliedrecht-Oost als cluster 1 gezien. In Sliedrecht-Oost kan een nieuw warmtenet worden geïnitieerd op basis van de warmtevraag van tien flats van woningcorporatie Tablis Wonen (863 woningen). De cv-ketels in deze flats zijn aan vervanging toe en dit biedt mogelijkheden om de woningen op een duurzamere manier aan te sluiten op een warmtevoorziening.
Geënthousiasmeerd en verleid worden
HVC en Tablis Wonen hebben gezamenlijk de mogelijkheden voor de aansluiting van de woningen op een warmtenet uitgewerkt in een business case1 ‘Warmtenet Sliedrecht’ en dit blijkt haalbaar. Twee biomassaketels – en twee buffervaten om warm water (tijdelijk) op te slaan – worden voorzien om de woningen tijdelijk van hoge temperatuur warmte te voorzien. “Op termijn, na grootschalige geplande renovatie (jaarlijks twee flats), worden de flats geschikt om aan te sluiten op een lage temperatuur warmtenet. Dan worden ook andere bronnen als geothermie2 mogelijk. Voor de plaatsing van de biomassaketels en warmtebuffers wordt verder met HVC gesproken en een vergunningstraject opgestart. Voor de vervolgfase van het warmtenet en specifiek de aansluiting van VvE’s, utiliteitsgebouwen en particulieren, wordt momenteel een uitvoeringsplan uitgewerkt. Het warmtenet ontwikkelt zich op basis van de vraag. Mensen moeten geënthousiasmeerd en verleid worden om aan te sluiten op het warmtenet. Alleen dan kan het warmtenet verder groeien naar andere wijken in Sliedrecht en
op termijn zelfs tot een regionaal netwerk. Een uitvoeringsplan voor Sliedrecht-Oost geeft richting aan de te nemen stappen”, laat Visser de gemeenteraad weten.
Tekst gaat verder onder video.
Hoe zit dat met warmtenet? HVC Groep maakte deze video in Dordrecht, die een goed beeld geeft. (Video HVC Groep)
Twee opties
In vrijwel alle gevallen vraagt de aansluiting op een alternatieve warmtebron om een investering van bewoners. Met de mogelijkheid tot aansluiten op een warmtenet worden inwoners en maatschappelijke organisaties zo veel mogelijk ontlast in de transitie naar aardgasvrij. Visser: Er zijn momenteel namelijk twee opties om van het aardgas af te gaan die het meest voor de hand liggen: gebruik maken van een warmtenet of een oplossing waarbij een huis wordt verwarmd met elektriciteit (all-electric). Een warmtenet is op dit moment de goedkoopste oplossing van de twee, omdat bij een all-electric oplossing vaak op voorhand al een goede isolatie nodig is en een aanpassing van de warmte-installaties binnenshuis. Dit is bij bestaande gebouwen nog moeilijk realiseerbaar en duur.”
Geld
De investering voor de eerste uitrolfase van het warmtenet in Sliedrecht-Oost (twee biomassaketels, twee buffervaten en een hoofdleiding) wordt financieel gedragen door HVC en Tablis Wonen. “Voor het plaatsen van het leidingwerk moet de grond wel open. Hiervoor zijn echter geen extra middelen van de gemeente nodig, omdat dit tegelijkertijd wordt uitgevoerd met het herstraat-programma in Sliedrecht-Oost. Daarnaast gelden er geen financiële verplichtingen voor het uitwerken van het uitvoeringsplan voor de tweede uitrolfase. Eventuele verplichtingen vloeien pas voort na definitieve vaststelling van het uitvoeringsplan voor de tweede uitrolfase (uiterlijk 26 juni wordt dit uitvoeringsplan voorgelegd aan het college). Wel is er in 2018 in de duurzaamheidsagenda 2018-2022 een budget van €20.000,– gereserveerd voor het verder faciliteren van de uitrol van een warmtenet (activiteit A.12). Naar verwachting is dit budget voldoende om in 2018 een eerste vervolg te geven aan het uitvoeringsplan van de tweede uitrolfase”, zegt Visser.
Gerichte wijkcommunicatie
Bij de vaststelling van de duurzaamheidsagenda is daarnaast aangegeven dat bij de behandeling van de Kadernota 2019 er in afweging met andere prioriteiten wordt bezien of en hoeveel benodigde structurele financiële middelen er beschikbaar worden gesteld voor de jaren 2019 e.v. Visser: “Momenteel is de inschatting dat voor de jaren 2019-2021 jaarlijks €70.000,- (totaal €210.000,-) nodig is voor de uitrol van het warmtenet. Het gaat hierbij om kosten voor proces(begeleiding) en gerichte wijkcommunicatie. De raad wordt bij de behandeling van de Kadernota in de gelegenheid gesteld om hierin een afweging te maken. Uitvoering van het plan is enkel mogelijk met goedkeuring op de financiën door de raad.” Het plaatsen en exploiteren van de hardware – oftewel het leidingwerk/netwerk ondergronds en de benodigde installaties om het warmtenet te voeden – komt voor rekening van HVC.
Proeftuin Sliedrecht-Oost
Een concreet uitvoeringsplan voor het warmtenet in Sliedrecht biedt tegelijkertijd de mogelijkheid om aanspraak te maken op de subsidieregeling ‘Proeftuin Wijkaanpak’ van het ministerie van BZK. “Deze regeling ondersteunt gemeenten om (particuliere) wijken van het aardgas af te halen. Gemeente Sliedrecht maakt – gezien het stadium waarin de uitrol van het warmtenet zich bevindt – een goede kans om de subsidie toegekend te krijgen (naar verwachting tussen de €2 en €4 miljoen)”, schrijft Visser. De regio Drechtsteden ondersteunt de inschrijving van Sliedrecht. Ook gemeente Dordrecht zal een plan indienen, voor de wijk Crabbehof. De plannen moeten zondag 1 juli 2018 ingediend zijn bij het ministerie van BZK. Uiterlijk dinsdag 26 juni 2018 beslist het college volgens Visser of het uitvoeringsplan voor Sliedrecht-Oost wordt vastgesteld en ingebracht. Het uitvoeringsplan moet minimaal door B&W vastgesteld zijn, anders wordt niet aan alle voorwaarden voor subsidietoekenning voldaan. De raad wordt volgens Visser over de uitkomsten geïnformeerd.
Als ik eerder had gehoord over deze voornemens en de brief eerder had ontvangen had ik in februari 2018 niet een nieuwe CV ketel op laten hangen. Voor mij als particuliere woningbezitter in wijk Oost is de kans dat dit financieel interessant is daardoor sterk afgenomen. Fijn voor Tablis dat zij wél belangrijk genoeg zijn voor inspraak voor een natuurlijk moment voor overgang.
Verder voel ik aankomen dat particuliere huizenbezitters voor het blok gaan worden gezet; nu zelf fors eigen geld investeren wat we mogelijk ook deels niet hebben voor de ambities van de gemeente/het rijk. Of gestraft worden met mogelijk een lagere waarde van onze huizen/gevolgen van onze beslissing in de toekomst die we nu niet kunnen overzien.
Het herbestratingsplan van het Middenveer zou dus beter later kunnen worden uitgevoerd en het combineren met de aanleg van een warmtenet. Het zou ook een mooie cluster zijn om energieneutraal te maken.